Kinh Pháp Cú là những lời dạy của đức Phật Thích Ca Mâu Ni khi còn tại thế. Dưới đây là nội dung Kinh Pháp Cú phẩm hoa.
Kinh Pháp Cú là một tập hợp những câu dạy ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa của Đức Phật Thích Ca trong ba trăm trường hợp giáo hóa khác nhau. Những câu trong Kinh này do chính Đức Phật khi còn tại thế nói ra trong suốt 45 năm thuyết pháp của Ngài.
Dhammapada là một trong 15 quyển kinh thuộc Tiểu Bộ Kinh trong Kinh Tạng Pali. Ðây là một quyển kinh Phật giáo rất phổ thông và đã được dịch ra nhiều thứ tiếng quan trọng trên thế giới. Nhiều tác giả coi bộ kinh này như là Thánh Thư của Đạo Phật.
Các câu này về sau được các vị đại đệ tử của Đức Phật sắp xếp thành 423 bài “kệ”, chia ra làm 26 “phẩm” và tụng đọc trong Ðại Hội Kết Tập Kinh Ðiển lần đầu tiên sau khi Đức Phật nhập diệt.
“Pháp” có nghĩa là đạo lý, chân lý, giáo lý. “Cú” là lời nói, câu kệ. “Pháp Cú” là những câu nói về chánh pháp, những lời dạy của đức Phật nên Kinh Pháp Cú còn được gọi là “Kinh Lời Vàng” hoặc “Lời Phật Dạy“.
Kinh Pháp Cú tóm thâu tinh hoa giáo lý của Đức Phật. Ðọc những bài kệ trong kinh này người đọc cảm thấy như chính mình được trực tiếp nghe lời Phật dạy từ hơn 2500 năm trước vọng lại. Mỗi bài kệ có thể xem là chứa đựng một cách súc tích và trung thành nhất những lời dạy, những giáo lý căn bản nguyên thủy của đức Phật.
Dưới đây là nội dung Kinh Pháp Cú phẩm hoa:
44. Ai chinh phục Địa giới, Diêm-ma giới, Thiên giới, và ai khéo giảng Pháp cú như người thợ khéo nhặt hoa làm tràng?
44. Ai chinh phục đất này
Dạ-ma, Thiên giới này?
ai khéo giảng Pháp cú,
như người khéo hái hoa?
45. Bậc hữu học chinh phục Địa giới, Diêm-ma giới, Thiên giới và khéo giảng Pháp cú như người thợ khéo nhặt hoa làm tràng.
45. Hữu học chinh phục đất,
Dạ-ma, Thiên giới này.
Hữu học giảng Pháp cú,
như người khéo hái hoa.
46. Nên biết thân này là pháp huyễn hóa như bọt nổi, để bẻ gãy mũi tên cám dỗ của ma quân mà thoát ngoài vòng dòm ngó của tử thần.
46. Biết thân như bọt nước,
ngộ thân là như huyễn,
bẻ tên hoa của ma,
vượt tầm mắt thần chết.
47. Như nước lũ cuốn phăng những xóm làng say ngủ, tử thần sẽ lôi phăng đi những người sinh tâm ái trước những bông hoa dục lạc mình vừa góp nhặt được.
47. Người nhặt các loại hoa,
ý đắm say, tham nhiễm,
bị thần chết mang đi,
như lụt trôi làng ngủ.
48. Cứ sinh tâm ái trước, tham luyến mãi những bông hoa dục lạc mà mình vừa góp nhặt được, đó chính là cơ hội tốt cho tử thần lôi đi.
48. Người nhặt các loại hoa,
ý đắm say tham nhiễm,
các dục chưa thỏa mãn,
đã bị chết chinh phục.
49. Hàng sa-môn (mâu-ni) đi vào xóm làng khất thực, ví như con ong đi kiếm hoa, chỉ lấy mật rồi đi chứ không làm tổn thương về hương sắc.
49. Như ong đến với hoa,
không hại sắc và hương;
che chở hoa, lấy nhụy.
bậc thánh đi vào làng.
50. Chớ nên dòm ngó lỗi người, chớ nên coi họ đã làm hay không làm; chỉ nên ngó lại hành động của mình, coi đã làm được gì hay chưa làm được gì.
50. Không nên nhìn lỗi người,
người làm hay không làm.
Nên nhìn tự chính mình.
có làm hay không làm.
51. Như thứ hoa đẹp chỉ phô trương màu sắc mà chẳng có hương thơm, những người chỉ biết nói điều lành mà không làm điều lành thì chẳng đem lại lợi ích.
51. Như bông hoa tươi đẹp,
có sắc nhưng không hương.
Cũng vậy, lời khéo nói,
không làm, không kết quả.
52. Như thứ hoa tươi đẹp vừa có màu sắc lại có hương thơm, những người nói điều lành và làm điều lành sẽ đem lại kết quả tốt.
52. Như bông hoa tươi đẹp,
có sắc lại thêm hương;
cũng vậy, lời khéo nói,
có làm, có kết quả.
53. Như từ đống hoa có thể làm nên nhiều tràng hoa; như vậy, từ nơi thân người có thể tạo nên nhiều việc thiện.
53. Như từ một đống hoa,
nhiều tràng hoa được làm.
Cũng vậy, thân sanh tử,
làm được nhiều việc lành.
54. Hương của các loài gỗ chiên-đàn, hoa đa-già-la hay mạt-lỵ đều không thể bay ngược gió, chỉ có mùi hương đức hạnh của người chân chính, tuy ngược gió vẫn bay khắp muôn phương.
54. Hương các loại hoa thơm
không ngược bay chiều gió,
nhưng hương người đức hạnh
ngược gió khắp tung bay.
Chỉ có bậc chơn nhơn,
tỏa khắp mọi phương trời.
55. Hương chiên-đàn, hương đa-già-la, hương bạt-tất-kỳ, hương sen xanh, trong tất cả thứ hương chỉ thứ hương đức hạnh hơn cả.
55. Hoa chiên-đàn, già-la,
hoa sen, hoa vũ quý;
giữa những hương hoa ấy,
Giới hương là vô thượng.
56. Hương chiên-đàn, hương đa-già-la đều là thứ hương vi diệu nhưng không bằng thứ hương đức hạnh xông ngát tận chư thiên.
56. Ít giá trị hương này,
hương già-la, chiên-đàn;
Chỉ hương người đức hạnh,
tối thượng tỏa thiên giới.
57. Người nào thành tựu các giới hạnh, hằng ngày chẳng buông lung, an trụ trong chánh trí và giải thoát, thì ác ma không thể dòm ngó được.
57. Giữa ai có giới hạnh,
an trú không phóng dật,
chánh trí, chơn giải thoát,
ác ma không thấy đường.
58-59. Như từ trong đống bùn nhơ vất bỏ trên đường lớn sinh ra hoa sen thanh khiết ngọt ngào, làm đẹp ý mọi người; cũng thế, chỉ từ nơi chốn phàm phu ngu muội mới sản sanh những vị đệ tử bậc Chánh giác, đem trí tuệ soi sáng thế gian.
58. Như giữa đống rác nhớp,
quăng bỏ trên đường lớn;
chỗ ấy hoa sen nở,
thơm sạch, đẹp ý người.
59. Cũng vậy giữa quần sanh,
uế nhiễm, mù, phàm tục;
đệ tử bậc Chánh giác,
sáng ngời với tuệ trí.
Mời quý bạn đọc trọn bộ kinh Pháp Cú tại: Kinh Pháp Cú – 423 lời vàng Phật dạy trọn bộ – Thích Minh Châu