Ăn chay vô cùng quan trọng. Ăn chay dưỡng sinh, dưỡng tâm, dưỡng tánh. Tánh dùng cách nói hiện nay là tánh tình…
Vì sao việc ăn uống trong nhà Phật lại là ăn chay? Thích-ca Mâu-ni Phật năm xưa khuyến khích chúng ta ăn chay nhưng bản thân Ngài không ăn chay, đó là do môi trường sống không cho phép. Phật là người vô cùng từ bi, người từ bi thì không muốn phiền phức người khác. Phật mỗi ngày đi trì bát. Trì bát, người ta ăn cái gì thì cúng dường cái đó, vậy là thuận tiện.
Nếu Phật muốn đề xướng ăn chay, vậy mỗi nhà đều phải chuẩn bị một chút thức ăn chay để cúng dường người trì bát, vậy thì phiền phức biết bao! Phật không muốn thêm phiền phức cho người, cho nên đây là tùy duyên. Chư Phật Bồ-tát tùy duyên thì không sao cả. Bởi vì tâm của các Ngài từ bi, các Ngài không có phân biệt, không có chấp trước, tâm của các Ngài thanh tịnh, không bị ô nhiễm. Chúng ta là phàm phu, tâm của chúng ta không thanh tịnh, tâm của chúng ta sẽ bị ô nhiễm. Cho nên không thể không có sự lựa chọn.
Phật giáo Trung Quốc áp dụng ăn chay, bắt đầu từ Lương Võ Đế. Lương Võ Đế đọc Kinh Lăng Già, trong kinh Phật khuyến khích Bồ-tát không nên ăn thịt chúng sanh. Sau khi đọc xong, Lương Võ Đế vô cùng cảm động, bản thân ông bắt đầu ăn chay, khuyến khích người xuất gia cũng ăn chay. Phong trào ăn chay là được bắt đầu như vậy. Tín đồ Phật giáo trên toàn thế giới đều không có ăn chay, ăn chay chỉ có ở Trung Quốc. Trên đỉnh đầu tín đồ Phật giáo xuất gia trên toàn thế giới không có đốt liều (thiêu hương ở đỉnh đầu), đốt liều chỉ có Trung Quốc.
Đốt liều trên đỉnh đầu ý nghĩa là gì? Trong kinh Phật nói rằng: “Thắp sáng chính mình, soi sáng người khác”. Ý nghĩa là chúng ta phát nguyện xả mình vì người, hiểu được cái ý này là được rồi. Không phải bảo bạn đốt cháy cái thân thể này. Thân thể bị đốt cháy rồi, bạn lấy cái gì để giúp đỡ người khác chứ? Chư Phật Bồ-tát, dùng cách nói hiện nay mà nói, chính là phục vụ chúng sanh, vì chúng sanh mà phục vụ. Bạn không có một thân thể khỏe mạnh thì bạn lấy gì để phục vụ?
Nhà Phật nói đốt thân, đốt ngón tay, đốt cánh tay, đều là lấy ý nghĩa xả mình vì người. Nếu bạn hiểu sai ý nghĩa, đem thân thể đốt đi, ngón tay đốt đi, cánh tay đốt mất, bạn biến thành người tàn phế, việc gì cũng không làm được. Bồ-tát Quan Thế Âm có hai tay còn không đủ, phải cần đến nghìn tay nghìn mắt. Chúng ta có hai tay mà còn muốn đem nó đốt đi, vậy thì còn cái gì nữa chứ? Đã hiểu sai ý nghĩa rồi!
Tổ sư Đại Đức dạy chúng ta đốt liều ở trên đỉnh đầu để bạn từng giây từng phút ghi nhớ ta đã từng phát nguyện xả mình vì người. Thế nhưng có rất nhiều người đã đốt rất nhiều liều trên đầu. Tôi đã từng nhìn thấy có một vị xuất gia, trên đỉnh đầu đã đốt khoảng chừng 30-40 vết liều. Đốt nhiều như vậy là tự tư tự lợi, cống cao ngã mạn. Ông đốt nhiều, người khác đốt ít, tôi nhiều hơn anh, là cống cao ngã mạn, hoàn toàn không hiểu ý nghĩa của việc đốt liều. Cho nên trên người có đốt hay không, không có quan hệ gì. Ở trong tâm phải nhớ kỹ lời giáo huấn của Phật, chân thật phát tâm vô điều kiện, vô tư vì tất cả chúng sanh mà phục vụ.
Ăn chay vô cùng quan trọng. Ăn chay dưỡng sinh, dưỡng tâm, dưỡng tánh. Tánh dùng cách nói hiện nay là tánh tình, ở trong ăn chay cũng có thứ không tốt cho tánh tình, Phật đều lọc nó ra. Mọi người biết nhà Phật nói đến năm loại rau gọi là “ngũ huân”.
Chữ huân có bộ thảo ở đầu (葷), huân không phải là thịt. Rất nhiều người nói ăn huân cho là ăn thịt, là sai rồi. Huân không phải là thịt, huân là rau. Thịt trong nhà Phật gọi là tinh (腥), là ăn mặn. Huân là năm loại rau, mọi người đều biết là tỏi, kiệu, hẹ, hành, hưng cừ. Hưng cừ trước đây Trung Quốc không có, hiện nay thì phổ biến rồi, chúng ta gọi là hành tây (poa-rô), những thứ này có ảnh hưởng đến sinh lý. Nó sẽ gây ra hệ quả không tốt cho những người không có công phu, không có định lực.
Cho nên nhà Phật tránh nó, năm loại này gọi là rau ngũ huân. Trong Kinh Lăng Nghiêm nói rất rõ ràng; ăn sống rất dễ động can hỏa, nóng nảy gắt gỏng. Cho nên Phật mới khuyên người mới bắt đầu học muốn bảo vệ tâm tính lương thiện của mình, ăn uống sẽ ảnh hưởng đến tâm tính. Ăn chay gìn giữ tâm từ bi, không ăn thịt chúng sanh, cho nên ăn chay là vệ sinh, vệ tánh, vệ tâm, đây là sự lựa chọn tốt nhất, là đạo dưỡng sinh tốt nhất. Nó dưỡng sinh, dưỡng tánh, dưỡng tâm, đây là đại học vấn.
Từ chỗ này sanh khởi tâm yêu thương bảo vệ tất cả chúng sanh, hoan hỷ, vô điều kiện chăm lo tất cả chúng sanh, giúp đỡ tất cả chúng sanh, tâm Bồ-đề là sanh từ đây. Phật thường khuyên chúng ta phát tâm Bồ-đề, tâm Bồ-đề chúng ta không biết phát từ đâu? Tâm Bồ-đề phải phát ra từ tâm yêu thương, tâm yêu thương này không kèm thêm bất kỳ điều kiện nào. Tâm thương yêu mà có điều kiện thì không phải tâm Bồ-đề. Tâm yêu thương vô điều kiện mới là tâm Bồ-đề.
Tâm yêu thương vô điều kiện khó phát. Khó ở chỗ nào vậy? Khó ở chỗ chúng ta không hiểu rõ chân tướng của vũ trụ nhân sanh. Nếu bạn hiểu rõ rồi thì tâm Bồ-đề tự nhiên liền phát ra. Chân tướng của vũ trụ nhân sanh là gì? Hư không pháp giới tất cả chúng sanh là chính mình, đây mới là chân tướng. Cách nói này của tôi mọi người sẽ dễ hiểu, cách nói trong kinh Phật mọi người nghe xong rất khó lĩnh hội ý nghĩa trong đó.
Cách nói trong kinh Phật là thế nào? “Mười phương ba đời chư Phật cùng đồng một pháp thân”, cách nói này khi nghe thì rất khó hiểu. Tôi đổi nó lại một chút: “Tận hư không pháp giới tất cả chúng sanh là chính mình”. Các bạn thử nghĩ xem, bạn đến khi nào có thể lĩnh hội được, đến khi nào bạn thừa nhận, khẳng định rồi thì tâm yêu thương của bạn tự nhiên liền phát ra được. Tâm yêu thương đó là tâm từ bi bình đẳng, đó là tâm Bồ-đề chân thật.
Trích trong:
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Người giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Tập 18
Tâm Hướng Phật/St!