Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt

Chỗ đáng quí của nhân từ là quyết đoán. Quyết đoán điều gì vậy? Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt. Đây mới là nhân từ chân chánh.

Câu thứ hai là “Nhân quí đoán”. Nhân là nhân từ. Chỗ đáng quí của nhân từ là quyết đoán. Quyết đoán điều gì vậy? Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt. Đây mới là nhân từ chân chánh. Nhà Phật thường nói: “Từ bi đa họa hại, phương tiện xuất hạ lưu”, thế nhưng nhà Phật cũng nói: “Từ bi làm gốc, phương tiện làm cửa”. Nhìn từ mặt trái thì từ bi đúng là đa họa hại, phương tiện xuất hạ lưu. Đây là nguyên nhân gì? Là do làm việc theo tình cảm, không có trí huệ quyết đoán. Nếu là sự quyết đoán của trí huệ thì sự việc này có thể phòng ngừa. Phật pháp là nền giáo dục trí huệ. Có trí huệ chân thật thì mới có thể dung hợp các quần thể khác nhau, mới có thể gọi là pháp thân khỏe mạnh. Phạm vi của pháp thân rất lớn, ngày nay chúng ta thu nhỏ lại thì gọi là xã hội khỏe mạnh. Điều này thì quí vị dễ dàng thể hội. Mọi người có thể chung sống hòa thuận thì xã hội này khỏe mạnh, quốc gia khỏe mạnh, thế giới khỏe mạnh. Phật pháp dạy học, mục đích là ở chỗ này. Đối với sự nâng cao đức hạnh, trí huệ của cá nhân phải đạt đến viên mãn. Trí huệ, đức hạnh viên mãn có tác dụng gì vậy? Chính là thế giới đại đồng, tất cả chúng sanh chung sống hòa thuận. Tất cả chúng sanh này không chỉ là tất cả nhân loại, mà còn bao gồm động vật, bao gồm thực vật, bao gồm đất đai sông núi, đều có thể chung sống hòa thuận. Chúng ta dứt khoát không nên cho rằng chỉ động vật mới có tánh linh, còn thực vật và khoáng vật thì không có tánh linh. Nếu cho rằng như vậy là sai rồi. Thực vật cũng có tánh linh, khoáng vật vẫn có tánh linh, đá cũng có tánh linh. Nếu như nói đá không có tánh linh, vậy thì ngài Sinh Công thuyết pháp, đá vô tri sao biết gật đầu? Cho nên, khoáng vật cũng có tánh linh. Bạn muốn hỏi, tại sao nó có tánh linh? Là do cùng một pháp tánh biến hiện ra. Tánh linh của nó với tánh linh của động vật chúng ta, thành thật mà nói là không khác nhau, đúng như nhà Phật nói là “không tăng, không giảm”; động vật hoàn toàn không có tăng tí nào, thực vật và khoáng vật cũng hoàn toàn không có giảm tí nào. Tánh linh là bình đẳng, đây mới là chánh lý, là chân lý. Người biết được điều này không nhiều, chỉ có Phật Bồ-tát biết, ở trong hàng Bồ-tát thì đặc biệt là Pháp Thân Đại Sĩ. Cho nên, nếu không đọc thuộc Kinh sách, không hiểu sâu nghĩa thú thì những đạo lý lớn này rất ít người biết được.

Người phương Tây có nói, nhân loại không yêu quý trái đất, tùy tiện chà đạp trái đất, cho nên trái đất phải trả thù, đem lại cho chúng ta rất nhiều tai nạn như lũ lụt, động đất, gió bão, gọi là tai họa tự nhiên. Chúng ta hiện nay gọi là một dạng trả thù của thực vật, khoáng vật đối với động vật. Cho nên chúng ta không những phải yêu thương người, yêu thương động vật, mà thực vật, khoáng vật mọi thứ đều phải yêu quý; yêu thương với tâm bình đẳng, thanh tịnh, vậy là đúng rồi.

Trong tu học Phật pháp, cần nhận thức đại thể, cần chú ý đại thể. “Đại thể” là gì? Pháp giới chúng sanh là đại thể. Chư Phật Như Lai, Pháp Thân Đại Sĩ các Ngài luôn luôn quan tâm đến [đại thể]. Đối với người sơ học chúng ta mà nói, xã hội an toàn là đại thể, quốc gia giàu mạnh là đại thể, thế giới hòa bình là đại thể. Chúng ta khởi tâm động niệm phải quan tâm đến đại thể. Chúng ta biết đại thể là chúng ta có thể từ bỏ tự tư tự lợi, từ bỏ tình riêng của chúng ta, sở thích của cá nhân. Nếu như xảy ra xung đột, xảy ra mâu thuẫn với đại thể thì nhất định phải ưu tiên thành toàn cho đại thể, hy sinh bản thân. Đây là điều Phật dạy chúng ta. Công đạo và tình riêng đặc biệt phải phân biệt rõ ràng, tuyệt đối không được theo tình riêng mà làm tổn hại công đạo. Đây đều là nguyên tắc lớn, tiền đề lớn, chúng ta không thể không quan tâm, không thể không suy nghĩ nhiều một chút.

Còn trong đời sống, cổ Thánh tiên Hiền cũng dạy chúng ta một số nguyên tắc đối nhân xử thế, gọi là “khi rơi vào bận bịu, tâm càng phải thảnh thơi”. Tại sao vậy? Bận mà không đến nỗi loạn. Dùng tâm thảnh thơi, tâm nhàn nhã để xử lý công việc bề bộn. Đây là sự biểu hiện của trí huệ cao độ, trong Phật pháp gọi là phương tiện thiện xảo. Khi gặp phải tai nạn nguy cấp, tâm đặc biệt phải bình tĩnh, phải dùng tâm bình tĩnh để xử lý. Khi gặp tai nạn nguy cấp, nếu như tâm cuống cuồng thì nhất định sẽ tạo thêm rắc rối. Đặc biệt là người ở địa vị lãnh đạo, chúng ta biết, người ở địa vị lãnh đạo phải thông minh hơn người bình thường, vì họ dẫn đầu. Nếu người dẫn đầu bị loạn thì những người phía dưới thảy đều loạn cả. Cho nên khi đứng trước tai nạn nguy cấp thì người dẫn đầu phải vô cùng trầm tĩnh, vô cùng ổn định, gọi là “bình chân như vại”. Khi không có việc gì thì phải thường xuyên phòng bị, phải thường xuyên kiểm điểm. Khi có việc xảy ra thì phải có tâm nhẫn nại, phải có định huệ.

Chung sống giữa người với người, chung sống giữa người với thiên địa vạn vật, nghi là đại bệnh. Ở trong kiến tư phiền não, năm loại tư hoặc gồm tham, sân, si, mạn và thứ năm chính là nghi. Thông thường chúng ta giới thiệu những danh tướng này, cái nghi này là chỉ sự hoài nghi đối với Thánh giáo. Nghi đối với Thánh giáo là cái nghi lớn, chướng ngại chúng ta khai ngộ, chướng ngại chúng ta chứng quả. Nhưng đối với nghi hoặc nhỏ, chúng ta cũng không được lơ là. Nghi hoặc nhỏ là gì vậy? Nghi ngờ đối với người. Giữa người với người mà nghi ngờ lẫn nhau thì làm sao có thể chung sống? Tại sao lại nghi ngờ? Nói thực ra, nghi ngờ phần lớn là bắt nguồn từ thành kiến của mình; thành kiến của mình quá sâu, chung sống với người khác cứ luôn nghi ngờ này nọ, tâm lượng nhỏ hẹp. Bồ-tát dạy chúng ta tha thứ cho lỗi lầm của người. Tâm lượng của bạn lớn, có thể bao dung người khác thì phiền não này sẽ không còn nữa. Tâm lượng càng nhỏ hẹp thì tâm nghi càng nặng. Tâm nghi càng nặng sẽ không thể chung sống với người. Nhất là người lãnh đạo, người lãnh đạo mà tâm nghi nặng thì trong số thuộc hạ của họ chắc chắn sẽ không có nhân tài. Họ nghi hoặc, đố kỵ đối với nhân tài. Họ không dùng nhân tài thì dùng nô tài, dùng những người có trí huệ và năng lực đều không bằng họ thì làm sao có thể xây dựng cơ đồ cho được? Người thật sự có thể nhẫn nại thì dưới họ đều là nhân tài.

Chúng ta đọc sách xưa, đọc “Quản Trọng”, Quản Trọng là một nhà chính trị lớn, tài ba vào thời xưa. Ông giúp Tề Hoàn Công “hợp chín nước chư hầu, thống nhất thiên hạ”, giống như hiện nay gọi là người nắm quyền Liên Hiệp Quốc. Chư hầu đương thời đều tôn kính Tề Hoàn Công, đều làm việc theo ý của Tề Hoàn Công, đây là thành tựu của Quản Trọng. Chúng ta đọc sách Quản Trọng, người mà ông dùng đều là nhân tài hạng nhất, năng lực của mỗi người đều hơn hẳn ông, dường như bất kể làm việc gì, ở trong hành chánh ông không bằng người này; quản lý tài vụ ông không bằng người kia; trong dẫn chúng, ông lại không bằng người khác. Mọi thứ ông đều không bằng ai, vậy mà ông làm tể tướng. Đây chính là tiên sinh Tôn Trung Sơn trước đây gọi là “cái mà người lãnh đạo cần là quyền”. Họ có quyền, những cán bộ phía dưới này phải có tài. Dùng nhân tài, phát huy nhân tài, tuyệt đối không đố kỵ nhân tài, Quản Trọng làm được rồi. Người lãnh đạo phải có lòng bao dung như vậy. Nhân tài thay ông làm việc, nhân tài bán mạng cho ông. Ở trong Phật pháp nói, bao nhiêu nhân tài này, trong đời quá khứ đều có duyên với ông. Nếu không có duyên thì ai thay ông làm việc? Phật pháp nói nhân quả thì nói rất sâu. Thế pháp chỉ thấy ở bề ngoài, không nói quá khứ. Phật pháp nói rất sâu, đời quá khứ có thiện duyên sâu với những người này. Cho nên, kết thiện duyên là quan trọng hơn hết, tuyệt đối không kết ác duyên.

Phật dạy chúng ta: “Oan gia nên giải, không nên kết”. Oan gia đối đầu là do trong đời quá khứ đã kết duyên bất thiện, đời này gặp rồi thì nên đem oan kết này hóa giải. Nhất định phải dùng trí huệ, dùng phương tiện thiện xảo để hóa giải. Nói thực ra, phải dùng chân tâm, thành ý, tâm thương yêu, vô tư, vô điều kiện đi giúp đỡ người khác, giúp đỡ những oan gia trái chủ thì oan kết này dần dần sẽ hóa giải thôi. Oan gia trái chủ thì luôn luôn chạy vào nhà bạn, điều này chúng ta phải biết. Không phải oan gia trái chủ thì sẽ không tụ hội vào trong một nhà. Cho nên chung sống với cha con, chung sống với người trong nhà thì càng phải hiểu rõ đạo lý này. Phải đem oan kết từ vô lượng kiếp đến nay hóa giải, kết pháp duyên, đem tình duyên hóa giải, biến thành pháp duyên, vậy thì vấn đề được giải quyết rồi, có thể đạt được hạnh phúc mỹ mãn, gia đình hưng vượng, xã hội hài hòa. Những lời giáo huấn này là vô cùng quý báu. Chúng ta phải nhớ kỹ, phải học tập.

Trích trong:
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN
Người giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Tập 28

Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt

Chỗ đáng quí của nhân từ là quyết đoán. Quyết đoán điều gì vậy? Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt. Đây mới là nhân từ chân chánh.

Viết Bình Luận Cancel Reply

7 lời khấn nguyện vào mỗi sớm mai hay và ý nghĩa

Bài tụng kinh sám hối hàng ngày tại nhà rất hay

10 bài tụng kinh sám hối tiêu trừ nghiệp chướng hay nhất

Lời khấn nguyện rất hay cho gia đình bạn đọc mỗi ngày

Nghi thức lạy sám hối 108 lạy tại gia đơn giản dễ nhớ, dễ thực tập

Tóm tắt 15 hạng chúng sanh – Hòa thượng Thích Giác Khang

Không thể vãng sanh Cực Lạc thì đó là thiệt thòi

Phương pháp giúp tiêu tai giải nạn thù thắng nhất

Vì sao đức Phật đặc biệt nêu ra tùy hỷ công đức?

Học vi nhân sư, hành vi thế phạm

Họa phước là tự chính mình tạo

4 nhân duyên làm con cái đầu thai vào cha mẹ theo quan điểm Phật giáo

Kinh Đại Bi Tâm Đà Ra Ni PDF – Dịch giả Thích Thiền Tâm

Kinh A Nan vấn Phật sự cát hung PDF – Thích Nữ Tuệ Thành dịch

Tích Truyện Pháp Cú PDF trọn bộ – Thiền viện Viên Chiếu

A Di Đà Kinh Sớ Sao Diễn Nghĩa PDF trọn bộ 289 tập

Kinh Phật Đảnh Tôn Thắng Đà Ra Ni – HT Thích Thiền Tâm PDF

Kinh bốn pháp quán niệm – Sa môn Thích Nhật Từ biên soạn PDF

Ấn Quang Pháp Sư Gia Ngôn Lục Tục Biên PDF trọn bộ

Khai Thị Quyển 6 – Hòa Thượng Tuyên Hóa – Sách PDF

Kinh Từ Bi Thủy Sám Pháp PDF trọn bộ – Thích Huyền Dung

Những vấn đề cần biết khi lâm chung PDF – Pháp Sư Thế Liễu

Nguồn An Lạc PDF – Hòa Thượng Thích Thanh Từ

Nhân quả phụ giải Lương Hoàng Sám – cư Sĩ Quả Khanh

Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt

Chỗ đáng quí của nhân từ là quyết đoán. Quyết đoán điều gì vậy? Thị phi, thiện ác, tà chánh, bạn phải có năng lực phân biệt. Đây mới là nhân từ chân chánh.

Bài viết cùng chuyên mục

Viết Bình Luận Cancel Reply