Dưới đây là nội dung bài Sám hối khẩu nghiệp – trích trong Tổng hợp Kinh sám hối do Hòa Thượng Thích Trí Thoát biên soạn.
Đức Phật dạy: “Trên đời có hai hạng người đáng quý nhất, một là người không mắc phải lỗi lầm gì, hai là người có lỗi nhưng biết sai và sửa chữa”.
Ít nhiều chúng ta thường mắc phải những lỗi lầm trong cuộc sống. Nhưng nhận ra lỗi sai và sửa lỗi sẽ khiến chúng ta nhận được sự kính trọng của người khác.
1. Sám hối là gì?
Trong Kinh Pháp Bảo Đàn nói: “Sám giả Sám kỳ tiền khiên, Hối giả hối Kỳ hậu quá”, nghĩa là: Ăn năn lỗi trước, chừa bỏ lỗi sau. Vậy Sám hối đúng nghĩa theo Chánh Pháp là nhận biết được lỗi đã gây tạo, ăn năn sửa lỗi và hứa không làm những điều này về sau.
Sám hối theo nghĩa thông thường là xin lỗi. Xét về mặt xã hội, xin lỗi là một hành vi đạo đức của con người, khi họ đã gây ra những lỗi lầm và muốn được người bị tổn thương tha thứ. Xin lỗi là một hành động được ba mẹ, nhà trường dạy dỗ khi chúng ta còn bé và đó là điều cần thiết trong cuộc sống.
Các bậc Thánh hiền xưa đã dạy rằng: “Nếu mắc lỗi lầm thì công khai nhận lỗi đó, rồi tìm ra biện pháp và quyết tâm để sửa chữa. Thái độ đối với lỗi lầm như thế là thước đo một người chân chính, trung thực đáng cho mọi người tin cậy và kính trọng”.
2. Khẩu nghiệp là gì?
Khẩu nghiệp là nghiệp quả thiện ác phải gánh chịu do gây nhân từ lời nói tốt xấu gây ra. Các ác nghiệp do nói dối, nói ác khẩu, nói lời thêu dệt… đều chịu quả báo nặng nề và thế gian thì gần như không ai không mắc lỗi này!
Miệng là cửa ngõ vào ra của thân. Thức ăn đưa vào miệng, nhờ đó nuôi dưỡng thân xác. Lời nói phát ra từ miệng, nhờ đó biểu đạt những gì nuôi dưỡng trong tâm ý. Lời nói ra phải phù hợp với những gì suy nghĩ trong lòng, thì mới có thể khiến cho người khác phân biệt đúng sai, phải trái. Nếu không được như vậy, ắt chỉ là hạng xảo trá, gian ngụy khó lường. Kẻ chuyên dùng cơ mưu xảo trá với người, lời nói còn chưa lập được chút công đức gì thì trước đó đã tạo ra biết bao lầm lỗi.
Người đời thất bại do lời nói quả thật không ít. Miệng không thể suy xét, chỉ tâm mới có khả năng suy xét. Miệng do tâm sai khiến, nên nói ra lời dối trá là miệng, nhưng chủ ý nói ra lời dối trá để lừa gạt người khác lại chính là tâm. Con người khi giao tiếp mà trong lòng ngoài miệng chẳng được như nhau thì không phải lỗi của miệng, mà chính tại tâm. Chỉ cần giữ tâm trong sáng minh bạch thì lời nói tự nhiên sẽ không còn gian xảo trí trá.
Lời Phật dạy về khẩu nghiệp
Đức Phật dạy: “Người bình thường nếu nói ra điều chi thì nên nói lời tốt lành, không nên nói lời tệ hại. Nói lời tốt lành là thân thiện, nói lời tệ hại thì tự sanh ra phiền muộn bực bội”. Lại trong Thành Thật Luận nói: “Nếu người ác khẩu mắng nhiếc bới móc đủ loại, thì tùy theo lời nói mà nhận chịu báo ứng”.
Người thế gian, gặp thời uế trược này, dễ tạo nhất là khẩu nghiệp. Như trước mọi người dối trá mê hoặc, khiến người ta nhận thức sai lạc, làm cho muôn vàn khổ đau tranh nhau trói buộc, trăm mối ưu sầu thảy đều tụ tập. Gieo trồng nhân tố hư vọng, cảm lấy quả báo hèn hạ. Địa ngục khổ đau vô cùng lại thêm nước sôi đỏ. Mê mờ pháp tắc làm loạn chân lý thật sự đều do vọng ngữ mà ra. Kinh Chánh Pháp Niệm có bài kệ:
“Cam lộ cùng với những thuốc độc
Đều ở trong lưỡi của con người
Cam lộ là lời nói chân thật
Vọng ngữ thì trở thành thuốc độc
Nếu như người cần vị cam lộ
Thì người ấy nói lời chân thật
Nếu như người cần đến thuốc độc
Thì người ấy nói lời vọng ngữ
Thuốc độc không quyết định cái chết
Vọng ngữ thì quyết định không sai
Nếu như người nói lời vọng ngữ
Thì họ phải nói là người chết
Vọng ngữ không lợi ích cho mình
Cũng không lợi ích cho người khác
Nếu như mình và người không vui
Tại sao phải nói lời vọng ngữ
Nếu như người xấu xa phân biệt
Vui thích những lời vọng ngữ
Chết rơi vào trong lửa và dao
Phải chịu những khổ não như thế
Thuốc độc làm hại tuy rất dữ
Nhưng chỉ có thể giết một thân
Quả báo của ác nghiệp vọng ngữ
Làm cho trăm ngàn thân bị hoại”.
3. Sám hối khẩu nghiệp
Dưới đây là nội dung bài Sám hối khẩu nghiệp – trích trong Tổng hợp Kinh sám hối do Hòa Thượng Thích Trí Thoát biên soạn.
Cúi đầu kính Lễ Như Lai
Con xin Sám Hối Nghiệp Sai miệng mồm
Ác miệng bốn thứ bao gồm:
Nói lời thô ác om sòm dệt thêu
Tâng công nói lưỡi hai chiều
Nói lời chẳng thực đặt điều dối gian
Lời kinh giáo huấn rõ ràng
Đó là Nhân Địa Ngục Đàng Đọa sa
Cùng loại Ngạ Quý Ác Ma
Chịu nhiều thống thiết Khảo tra ngục hình
Nếu sanh vào cõi súc sinh
Làm loài quạ cú Phát thanh rợn mình
Nếu sanh trở lại cõi người
Miệng mồm hôi thối Nói lời điêu ngoa
Ở trong thân quyến bất hòa
Hay tranh hay cãi người xa lánh dần
Miệng gây nghiệp ác ngu đần
Quy Y Tam Bảo ngàn lần ăn năn
Cúi đầu kính Lạy Thế Tôn
Một lòng Sám Hối lòng son giãi bày
Chúng con nhiều kiếp đến nay
Dùng lời thô ác mà gây giận hờn
Với người gây gổ tranh hơn
Nói năng bất nhã khinh lờn người trên
Chẳng phân quen lạ sang hèn
Thốt lời nhục mạ dưới trên chẳng màng
Miệng mồm chửi rủa phũ phàng
Khiến người khóc hận tìm đàng tránh xa
Cùng người xô xát bất hòa
Oán trời trách đất kêu la quỷ thần
Miệng mồm la lối vang rần
Tạo ra ác khẩu Thiên thần cũng kiêng
Tội tình vô lượng vô biên
Nay Xin Sám Hối Nghiệp Điên dập đầu
Đời con chẳng biết từ đâu
Chuyên lòng dối trá mưu cầu lợi riêng
Ăn không nói có hư huyền
Đặt điều nói láo làm tiền người tin
Cha con thân quyến bạn hiền
Cũng mưu lừa dối nói điên làm quàng
Làm cho chia rẽ họ hàng
Làm cho nước mất nhà tan mới đành
Hoặc dùng yêu thuật mà hàn
Miệng khoe khoang dã tựa thành thánh nhân
Tứ thiền Bát định chứng phần
Bồ Tát La Hán Được thân thánh hiền
Bầy điều sai khiến long thiên
Sắm trò cầu đảo chuyển miền gió mưa
Nay Con Sám Hối Xin chừa
Lòng con chí thiết tóc tơ phát lồ
Hoặc dùng lời lẽ điểm tô
Văn hoa trau chuốt mưu đồ lợi danh
Hoặc dùng âm nhạc trữ tình
Hoặc dùng son phấn tô mình vẽ môi
Lẳng lơ lời nói tiếng cười
Làm điều xằng bậy dụ người tà dâm
Khiến người mê sắc loạn tâm
Mỏi mòn chí khí lỗi lầm chẳng hay
Hoặc dùng ý ngữ khoe tài
Vu khống xuyên tạc chê bai trung thần
Rèm pha hiếu tử hiền nhân
Khiến cho hậu thế nghi lầm người ngay
Ức oan khó nỗi tỏ bày
Ôm lòng oán hận tội dày sử sanh
Nay con phát lộ chí thành
Tất cả nghiệp ác tội danh sám trừ
Kể từ kiếp kiếp nghìn thu
Gây ra tội lỗi oán thù vì đâu
Bày ra lời nói đôi chiều
Tán dương ngoài mặt đặt điều sau lưng
Dèm pha phân tán đôi đường
Tâng công kích bác lời dường như dao
Vui tôi nghi kỵ lẫn nhau
Vợ chồng ly tán bạn bè lìa xa
Hai bên liên kết an hòa
Cũng vì thêu dệt rèm pha sự tình
Gây lên thù oán giao tranh
Làm cho nước loạn dân lành khóc la
Ác nghiệp như nước Hằng Hà
Lòng thành sám hối xin tha nghiệp dầy
Con nguyện tu sửa từ đây
Nguyện cho tội ác miệng này hóa không
Ác Nghiệp miệng sám vừa xong
Nhờ công đức sám mà lòng được yên
Âm thanh tám thứ đủ duyên
Biện tài bốn thứ chu viên tựu thành
Phát ngôn lời lẽ đành rành
Nói năng hoà hợp ý lành lợi chung
Ai nghe cũng thỏa tấm lòng
Biết rành ngôn ngữ tục phong mọi miền
Ngôn ngữ bất tuyệt liên miên
Khiến người giải thoát ưu phiền phàm phu
Nhập hàng thánh giá chân tu
Mở con mắt tuệ phá tù tối tăm
Con xin phát nguyện nhất tâm
Sám hối nghiệp miệng mê lầm xưa nay
Cúi đầu năm vóc trước đài
Hướng Về Tam Bảo Miệt Mài Quy Y.
Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần)
Tâm Hướng Phật!