May mắn thay cho số ít những người dù chưa đủ trí tuệ tự mình thấu đạt Nhân quả, nhưng biết tin nhận lời Thánh nhân mà sống đúng đạo lý, sớm hay muộn, kiếp này hay kiếp sau rồi thì đều sẽ được hưởng an vui, hạnh phúc.
Nhân quả luôn đi liền với nhau, như bóng theo hình, không hề sai sót. Đã gieo nhân, ắt sẽ gặt quả. Đó là điều tất yếu. Ấy thế nhưng Nhân quả thường đến chậm, nên nhiều người không biết sợ, vẫn mặc sức tạo ác. Đến lúc nhận lãnh quả báo, lại lầm tưởng rằng đời bất công, vì đã quên mất cái nhân của nó từ bao giờ chẳng hay.
Tuy nhiên, cũng có những trường hợp Nhân quả diễn tiến nhanh ngay trong một đời chẳng cần chờ tới kiếp sau, giúp cho người trong cuộc tự quán chiếu được sự vận hành của luật Nhân quả vẫn luôn hoạt động, dù bạn có tin hay không.
Câu chuyện có thật của gia đình Thu Thủy sống tại Thuận An, Bình Dương là một minh chứng thực tế cho điều này. Chuyện bắt đầu từ bà ngoại Thủy. Bà vốn là dân xứ Campuchia vượt biên sang Việt Nam, sống ở vùng Đồng Tháp Mười. Nhắc đến bà, có lẽ cả một vùng Đồng Tháp Mười đều đã nghe danh, xong đấy không phải là một danh xưng để con cháu tự hào cho lắm.
Khi mới sang, bà ngoại Thủy mang theo được rất nhiều vàng làm của cải. Số vàng này chính là gia sản giúp bà phất lên nhờ cho vay nặng lãi. Cứ ai cần mua món đồ gì mà không đủ tiền, bà sẽ ứng tiền ra để mua cho họ, đổi lại họ phải trả cho bà với giá cao hơn nhiều mức giá trên thị trường.
Thường những người vay của bà đều ở diện khó khăn, cơm lo từng bữa, nay phải gánh thêm một khoản nợ như tảng đá đè nặng trên vai, mỗi ngày trôi qua đều không được an ổn. Cái nghề này chính là kiếm tiền trên nỗi đau của người khác, khiến những người đã nghèo lại ngày càng chìm đắm vào nợ nần, sống một cuộc đời luôn bất an.
Suốt quãng đời mấy chục năm cho vay nặng lãi, làm sao có thể gặt quả báo tốt đẹp được. Tiền kiếm ra bất chính và dễ dàng, khiến bà sinh tật cờ bạc, có bao nhiêu tiền cũng đốt hết vào đó, cho tới tán gia bại sản mới thôi. Bóc lột tiền của người, nay phải trả lại cho người cũng là lẽ bình thường, chứ có gì là bất công.
Chưa hết! Tiền bạc tiêu tán hết đã đành, cái hành bà thống khổ khi về già chính là sức khỏe cũng chẳng còn. Thân già yếu ớt lại bị liệt nửa người, đi không đi được, đứng chẳng đứng được. Cả ngày nằm trên chiếc gường đơn lụp xụp chờ con cháu xúc từng thìa cơm, thay từng cái áo, ngay cả vệ sinh đại tiểu tiện cũng hoàn toàn không tự làm được điều gì. Sống mà khổ hơn chết, xót xa vô cùng.
Bà ngoại Thủy cả thảy có bốn người con: một cậu con trai trưởng và ba người con gái. Trong đó mẹ của Thủy là con gái út, là người con nghèo nhất nhưng lại có hiếu nhất.
Ba người con lớn rất khá giả nhưng chẳng hề đoái hoài đến người mẹ đã già yếu bệnh tật liệt giường liệt chiếu, đến thăm nom chăm sóc còn chẳng có, nói gì chu cấp tiền bạc cho mẹ chữa trị. Gia đình Thủy tuy nghèo khó nhưng lại tận tình chăm sóc bà từng ly từng tí, rất hiếu thảo, mặc dù tính bà cũng không phải hiền lành dễ chịu, thậm chí khiến ba người con lớn không ai chịu nổi, đều lánh xa mẹ đẻ của mình.
Đau đớn về thể xác, cộng thêm nỗi đau tinh thần giằng xé nội tâm vì bị các con xa lánh bỏ mặc, khiến bà ngoại Thủy thường xuyên cáu kỉnh, khóc lóc.
Nhà Thủy nghèo, chỉ đủ cơm ăn áo mặc qua ngày, không có chút gì dư dả. Mẹ Thủy vẫn hết lòng báo hiếu bà ngoại, ngày đêm vất vả canh chừng chăm sóc mẹ. Có những hôm khi đêm về, đặt mình xuống giường một cái là mẹ Thủy ngủ say như chết vì cơ thể đã thấm mệt, chưa kể nửa đêm mỗi khi bà ngoại trở mình muốn đi vệ sinh, mẹ Thủy phải dậy tận ba bốn lần, khiến giấc ngủ từ lâu đã không được ngon giấc.
Mệt mỏi là thế, lại thấy bà thường xuyên khóc lóc, đôi lúc khiến đứa con gái út vì bực mình quá, cả thân tâm đều bức bách. Nhiều lần, mẹ Thủy nhất thời nóng giận, quát to khiến bà ngoại đang liệt nửa người mà còn giật mình thon thót:
– Con mệt lắm rồi mà mẹ cứ khóc mãi. Mẹ đừng khóc nữa được không?
Mỗi khi thấy không khí gia đình căng thẳng như vậy, ba đứa cháu ngoại, trong đó có Thủy cũng cảm thấy hết sức ngao ngán.
Cho tới ba tháng cuối đời của bà ngoại, chẳng những nằm liệt, bà còn bị hoại tử ở vùng mông phải, bị khoét đi một lỗ to bằng trái bưởi nhìn rất ghê sợ. Ai mà ngờ được người đàn bà “nổi danh” một thời son trẻ ở vùng Đồng Tháp Mười, về già lại phải chịu cảnh sống không còn gì tồi tệ hơn. Đúng là quả báo nhãn tiền.
Do nhà nghèo, mẹ Thủy phải xoay sở vay mượn khắp nơi cho bà ngoại đi viện phẫu thuật, đó là thời điểm năm 2009. May sao cũng gom góp được mỗi nơi một ít. Về phần ba người con lớn, bác trai cả và hai bác gái, dù có tiền của, nhưng chẳng chịu bỏ ra lo cho mẹ được đồng nào. Mẹ Thủy đã sang tận nhà xin các anh chị cùng góp tiền phẫu thuật cho mẹ qua cơn nguy kịch, nhưng chỉ nhận lại những cái phớt lờ, giả vờ không có xu nào trong túi một cách trơ trẽn. Nếu như bà ngoại biết được, chắc cũng uất ức mà sinh bệnh nặng hơn.
Cuối cùng ca phẫu thuật cũng xong. Nhà Thủy đã nghèo nay càng túng thiếu vì nợ nần. Căn nhà nhỏ tạm bợ với sáu con người ấy đang phải gồng mình lên để sống từng ngày, chẳng biết trước ngày mai sẽ ra sao.
Bà ngoại cần được tẩm bổ sau phẫu thuật, mà vét sạch cửa nhà chỉ còn vài đồng lẻ, mẹ Thủy tính mua ít đồ bổ dưỡng cho bà uống nhưng rồi cũng phải gạt bỏ ý định qua một bên. Đúng là đã nghèo còn mắc cái eo, túng quẫn vô cùng.
Một tuần sau ca mổ, mẹ Thủy nghe hàng xóm xung quanh kháo nhau nhà anh cả trúng sáu tờ vé số độc đắc, trong lòng cô chẳng mảy may tham tiền của anh trai, nhưng vì xót cho mẹ già đang phải nằm một chỗ chờ chết, cô ngậm đắng nuốt cay, lò dò từng bước sang cửa nhà ông anh, khóc lóc, thủ thỉ đôi lời:
– Em hết tiền rồi, giờ mẹ mổ xong còn yếu quá, chả biết sống được bao lâu nữa. Anh có tiền thì cho em xin một chút về mua đồ tẩm bổ cho mẹ, được ngày nào hay ngày đó.
Ai ngờ đâu chưa nói dứt câu, ông anh cả từ chối thẳng thừng, còn đuổi thẳng cổ, không thèm đếm xỉa tới chuyện của mẹ mình, coi cô em gái út và mẹ đẻ của mình không khác người dưng nước lã. Đến một chút nể nang cũng không hề có.
Mẹ Thủy bước ra khỏi cửa nhà anh trai, những giọt nước mắt rơi xuống nơi ngực áo, trên khuôn mặt cô đã lộ rõ vẻ mệt mỏi nhiều ngày, bất lực trước mọi thứ trước mắt vì không có tiền. Ừ thì coi như chẳng có gì tẩm bổ cho mẹ, nhưng số thuốc duy trì bác sỹ kê cho không thể dừng được, một vỉ thuốc cũng gần 300 nghìn vẫn phải lo cho đủ.
Thương mẹ, gia đình Thủy lại cố gắng chạy vạy khắp nơi lo thuốc cho bà uống được một tháng, nhưng sau đó thì cùng kiệt thật sự, chỗ vay được mẹ Thủy cũng đã vay cả, tiền chưa trả người ta nên chẳng thể nào vay thêm được nữa.
Hai tháng sau, bà ngoại Thủy ra đi mãi mãi, để lại trong lòng cả gia đình cô một nỗi buồn vô hạn. Lúc lâm chung, Thủy ở bên cạnh bà, cố gắng niệm Phật thật nhiều để trên đường xuống hoàng tuyền, bà cũng được tiêu trừ bớt nghiệp chướng. Âu cũng là một điều an ủi cuối cùng.
Vậy đấy, đó là quả báo nhãn tiền mà bà phải trả ngay trong đời này. Cho vay nặng lãi là một nghề bất thiện, đem lại tiền bạc nhất thời, nhưng chả bao lâu “của thiên lại trả địa”, còn phải gánh thêm những nỗi thống khổ khác: con cái bỏ mặc, sức khỏe không còn, sống lay lắt khổ sở. Đó cũng là bài học cho chúng ta lìa xa những nghề bất thiện, đừng kiếm tiền trên sự khổ nhọc của người khác. Trên đời này không có thành tựu lớn nào lại dễ dàng có được.
Vậy còn về phần những người con của bà thì sao?
Sau khi bà mất, hậu sự cũng là một tay gia đình Thủy lo liệu, ba người con lớn chỉ thi thoảng qua thắp nén nhang vội rồi tất tả ra về. Hôm 49 ngày, vợ chồng nhà anh cả sang thắp hương, vừa thắp xong thì mẹ Thủy về tới cửa. Thấy vậy, cô con dâu trưởng vội vàng kéo tay áo chồng lôi đi, vừa lôi vừa nói:
– Về, về đi anh ơi, cô út về nhà rồi, vớ vẩn nó lại mở mồm vay tiền mình thì mệt.
Vậy là mới thắp xong nén hương, còn chưa kịp vái mẹ được cái nào, hai vợ chồng đứa con nghịch tử đã biến đi mất hút không thấy bóng.
Rồi cái gì đến cũng phải đến. Trên đời này chẳng ai tránh được Nhân quả của chính mình.
Ngày trước, khi mẹ già đang cần tiền mổ gấp, anh con trai không thèm đoái hoài, giả vờ không có tiền, nhưng thực tế là đem tiền đi mua căn nhà mới. Sau này, ông ta lại dính vào cờ bạc đỏ đen y như mẹ mình.
Sau một tháng sang Campuchia chơi bạc, ông thua trắng tay, mất hết tất cả, thậm chí về tới Việt Nam còn phải bán căn nhà mới mua kia để trả nợ. Từ một gia đình khá giả như vậy, chỉ sau một tháng, sạch sẽ không còn đồng nào, phải đi thuê nhà trọ để sống tạm bợ qua ngày. Cuộc sống từ đó lâm vào cảnh khốn đốn.
Vâng, tất nhiên Nhân quả không chỉ dừng ở đó. Ông còn bị dính HIV, căn bệnh thế kỉ mà cả nhân loại kinh sợ. Cơ thể mỗi ngày một tiều tụy, gầy guộc đến đỗi chỉ còn da bọc xương. Da dẻ thì lở loét ngứa ngáy trông thật đáng sợ. Đi đâu người ta cũng xa lánh, hắt hủi ông như cái cách mà ông đã từng hắt hủi mẹ mình.
Nhà không có tiền, viện phí thì lại quá lớn, phải nhờ đến em út mới có tiền trả. Sau khi từ viện trở về, người anh cả sống với người vợ hai. Ông dở chứng hung bạo, đánh đập vợ không nương tay. Suốt một năm người vợ bị đánh đến đỗi máu me be bét, thâm tím toàn thân. Rồi không bao lâu cô ấy qua đời.
Ông với người vợ trước có với nhau một cô con gái, xong từ lâu không ở với ông mà ở bên nhà ngoại. Sau này họ cũng bán nhà đi nơi khác, khiến ông mất liên lạc với con ruột. Mà bản thân cô con gái cũng đã bỏ mặc bố từ lâu, không nhận ông làm cha. Dù ông có bệnh tật thì nó cũng coi như người dưng nước lã.
Nhân quả nào có sai một tơ hào. Ông đối xử với mẹ mình như thế nào, giờ ông phải gánh chịu hoàn toàn cái cảm giác đó, tuổi già bệnh tật, cô quạnh, tán gia bại sản, chẳng còn lại được gì. Ngày ngày ông đem cái thân bệnh tật ấy đi bán vé số dạo khắp hang cùng ngõ hẻm tìm con, rồi lại nhậu nhẹt, cá độ. Cuộc đời ông lại tiếp tục trượt dài mãi chưa có điểm dừng chân.
Còn hai người em gái kế ông, xưa cũng bỏ mặc mẹ không lo lắng chăm sóc. Kết quả cũng không tốt đẹp gì. Từ những người giàu có, trong vòng hai năm cả hai đều phá sản. Chẳng những thế còn mang theo một đống nợ, không có tiền trả người ta phải trốn chui trốn lủi, dạt sang cả các tỉnh thành khác. Đi tới đâu lại bị chủ nợ tìm tới đó, lại tiếp tục chạy trốn khắp nơi. Cuộc đời từ đây tối tăm mù mịt không còn thấy lối thoát.
Trong kinh Đức Phật đã dạy, bất hiếu là tội rất nặng. Những gì mà ba người con này đang phải chịu đựng chỉ là hoa báo hiện đời, chưa kể tới quả báo họ phải chịu sau khi sang bên kia thế giới. Nếu như không biết sám hối, sửa đổi lỗi lầm, tạo nhiều công đức lớn lao để bù đắp, thì e rằng quả báo đời sau còn thống khổ hơn gấp bội.
Ngược lại với họ là gia đình Thủy. Sau khi bà mất được ba tháng, run rủi thế nào mẹ Thủy lại lượm được một tờ vé số ở chỗ chùa Bà, thuộc khu vực ngã Sáu ở Thuận An. Đem đi so, không thể tin nổi, nó lại là tấm vé số độc đắc, thế là đổi đời. Rồi trong vòng một năm sau đó, gia đình làm ăn phất lên hẳn, xây được một căn nhà và mua được một miếng đất 800 m2. Thật sự là điều trước kia gia đình Thủy chưa bao giờ dám mơ ước.
Sau quãng thời gian dài trật vật vay ngược vay xuôi, tận tình chăm sóc mẹ già bệnh tật, báo hiếu mẹ hết lòng, số phận đã mỉm cười với gia đình Thủy. Cả nhà nay đã thoát được cảnh lao đao, cuộc sống dư giả thoải mái. Đúng là mọi thứ công bằng. Cán cân Nhân quả không bao giờ sai lệch.
Bố mẹ Thủy có ba người con gái, trong đó Thủy là con gái út. Hai người chị học hành giỏi giang, chỉ có Thủy là học kém nhất. Ba đứa con trong nhà đối với họ hàng anh em đều thuộc diện ngoan ngoãn, thế nhưng trái khoáy là bị cái tật hay cãi và đôi khi to tiếng với cha mẹ, làm cha mẹ có lúc phải buồn phiền vì con.
Nhất là người chị thứ hai của Thủy, dù có tài, lại chịu thương, chịu khó, làm được bao nhiêu tiền đều đưa hết cho cha mẹ chi tiêu hàng tháng. Nhưng cô cũng có phần ngang ngược, hay cãi lại cha mẹ nhất nhà.
Phước nghiệp luôn đan xen nhau chi phối đời sống của chúng sinh như vậy đó. Đây cũng chính là cái quả mà từng thành viên trong gia đình Thủy phải hứng chịu tùy theo các nhân đã gieo. Mặc dù xưa kia bố mẹ Thủy rất có hiếu với bà ngoại, nhưng vẫn không tránh được những lúc la mắng bà khi bà đang nằm bệnh. Vì nhân đó, mà nay phải chịu cảnh các con tuy về cơ bản là ngoan ngoãn, nhưng vẫn có những lúc chúng to tiếng cãi lại. Thật không chạy đâu cho thoát khỏi quy luật Nhân quả này được.
Luật Nhân quả là quy luật bao trùm toàn thể vũ trụ. Khắp hư không pháp giới, không nơi nào thoát khỏi bàn tay sắp xếp của Nhân quả nghiệp báo. Nó công bằng và chi tiết từng chân tơ kẽ tóc, không hề sai sót dù chỉ một tơ hào, chính xác đến từng li từng tí.
Chỉ là Nhân quả vừa thầm lặng, vừa phức tạp sâu xa, trí lực con người chúng ta thì cạn cợt kém cỏi, đối với những việc quá chi li phức tạp trong vô hình không sao thấy biết được. Các bậc Thánh nhân trí tuệ siêu việt thấy được Nhân quả vận hành, nên cố gắng răn dạy đạo lý sống thuận theo Nhân quả, cho người đời noi theo mà được hưởng an vui. Xong phàm phu đa số chẳng chịu tin nhận, mặc tình sống ngược với đạo lý, để rồi chuốc lấy cay đắng khổ đau, thật đáng tiếc như chuyện ba người con bất hiếu kể trên.
Ngược lại, may mắn thay cho số ít những người dù chưa đủ trí tuệ tự mình thấu đạt Nhân quả, nhưng biết tin nhận lời Thánh nhân mà sống đúng đạo lý, sớm hay muộn, kiếp này hay kiếp sau rồi thì đều sẽ được hưởng an vui, hạnh phúc.
(Tĩnh Như, viết lại từ lời kể của Võ Thị Thu Thủy)!