Kinh nghiệm cho ta biết bất cứ ở đâu hay lúc nào, nếu tham, sân, si có mặt và ngự trị thì cuộc sống riêng hay chung đều trở nên xấu xa đau khổ.
Tháng 09/2013, Glen James – một người vô gia cư sống ở một nơi cư trú dành cho người không nhà ở Boston. Ông bất ngờ thấy một cái balô ai bỏ quên trong một bệnh viện. Ông mang cái balo giao lại cho cảnh sát. Trong balô đó có chứa $2,400 tiền Mỹ và gần 40,000 chi phiếu du lịch cùng với sổ thông hành và một số giấy tờ cá nhân khác.
James làm tùy phái tại một tòa án, vô gia cư từ năm 2005 sau khi bị mất việc. Ông bị bệnh trong lỗ tai, luôn gây ra chóng mặt nên không kiếm được việc làm nào khác. Ông sống bằng phiếu trợ giúp thực phẩm và xin tiền các người qua lại trên đường phố.
Về phần người mất balo là một sinh viên người Trung Hoa. Anh đem chuyện xui xẻo của mình kể lể cho những nhân viên trong một cửa tiệm nghe. Những người này bèn giúp gọi báo cho cảnh sát. Cảnh sát kiểm tra thấy trùng khớp thông tin với cái balo mà James nhặt được nên trao trả chiếc balô cho anh sinh viên.
Cảnh sát Boston đã tổ chức một buổi lễ tuyên dương James và trao bằng khen. Nhân dịp này James nói là mình cảm thấy rất vui khi làm việc đó và cũng gửi lời nhắn cám ơn đến tất cả những khách bộ hành lạ mặt đã từng cho ông tiền khi ông ngồi trên đường phố trong thời gian qua. James thổ lộ là ông không nói nhiều vì bị “cà lăm” nên trao cho cảnh sát một tờ giấy trong đó viết là: “Dù ông có quá nghèo đi chăng nữa ông cũng không muốn giữ lại một xu nào của người khác khi nhặt được…”.
James đầu hói, đeo kính, người nhỏ nhắn tỏ ra thân mật nhưng e thẹn. Khoảng trên 50 tuổi. Sau khi biết tin đó trên internet, một người lạ mặt 27 tuổi, ở Midlothian, Va., làm giám đốc kế toán cho một cơ sở tiếp thị, tỏ ra thán phục sự lương thiện này. Anh tên là Whittington. Anh mở một quỹ lạc quyên cho James. Với ý nghĩ James đã hoàn trả $40.000 thì đáng được quyên tới $50.000. Kết quả tốt không ngờ. Chỉ trong một ngày đầu mà đã thu được hơn số tiền này.
Sau đó trong 2 ngày quyên được hơn $100,000. Hơn 4,000 người gửi tặng. Sau 2 tuần lễ tiền quyên tặng đã lên tới hơn $150,000. Hơn 6,000 người tặng. Cả ở Mỹ lẫn các nước khác như Ba Tây, Pháp và Úc. v.v… Người ta tặng cả máy vi tính, quần áo, thực phẩm v.v… Anh Whittington mong muốn nâng mục tiêu lên, hy vọng đạt tới $250,000 để ông James có thể mua được một căn nhà làm nơi cư trú.
Nhân dịp này mọi người lại nhớ tới chuyện của một ông vô gia cư khác nữa… khoảng hơn nửa năm trước, đó là ông Billy Ray Harris. Vào tháng 02/2013, tại Kansas City, Mo., bà Sarah đi trên đường, có lòng tốt nên bỏ ít tiền lẻ vào trong chiếc ly để biếu cho một người “ăn mày vô gia cư” ngồi ăn xin bên lề đường tên là Harris, 55 tuổi. Ông này thường ngủ dưới gầm một cây cầu.
Bà có hai chiếc nhẫn, một nhẫn đính hôn và một nhẫn cưới. Có lẽ đeo trên tay lâu năm làm tay bà chật chội khó chịu hay sao đó nên bà tháo ra và cất trong ví tiền của mình. Khi thò tay lấy một nắm tiền lẻ trong cái ví tiền này để cho, bà đã vô tình bốc theo luôn cả chiếc nhẫn đính hôn bỏ vào trong ly của người ăn xin.
Khi bà đã đi rồi ông Harris mới phát hiện ra chiếc nhẫn, ông biết ngay là có sự lầm lẫn. Lúc đầu ông có ý định muốn bán chiếc nhẫn đi. Ông mang tới một tiệm kim hoàn tại địa phương và được đề nghị trả $4,000.
Nhưng sau đó, ông đã suy nghĩ rất nhiều và quyết định giữ lại chiếc nhẫn này kỹ càng, không bán nữa rồi chờ chủ nhân của nó trở lại…
Quả nhiên, mấy hôm sau khi thấy bà hảo tâm quay lại tìm chiếc nhẫn ông đã vui vẻ mang đến hoàn trả ngay. Không ngờ đây lại là một quyết định làm thay đổi cả cuộc đời ông về sau này.
Một người bạn của bà Sarah kể chuyện này cho một phóng viên đài tin tức ở địa phương. Thế là câu chuyện được lan tỏa khắp nơi. Bill – chồng bà Sarah cảm động về sự thật thà và tử tế của Harris nên thiết lập ngay một cuộc quyên tiền cho Harris trong 90 ngày trên internet. Mong quyên được $4,000. Không ngờ là Harris nhận được hơn $190,000 sau 3 tháng quyên góp.
Khi hay biết hành động không tham lam của Harris và lòng biết ơn của vợ chồng bà Sarah nhiều người lạ tìm tới Harris để khen ngợi và biếu đồ ăn. Một người viết: “Thật là quý hóa khi thấy sự thật thà vẫn còn tồn tại mà ông Harris là một điển hình…”.
Người này tặng ông 25$. Một người khác tặng 100$ và viết thêm: “Mọi người trên khắp thế giới đều hoan nghênh nghĩa cử cao đẹp của ông!”
Những món tiền gửi tặng nhiều ít khác nhau – hơn 8,000 khoản, đến từ khắp nơi trên nước Mỹ, Đức, Thụy Điển, Úc, Ái Nhĩ Lan và các quốc gia khác… Thêm vào đó là những lời chúc mừng và khen ngợi, một vài người tặng tiền cũng nói sẵn sàng giúp đỡ thêm cho Harris để quản lý số tiền nhận được.
Harris đã nhận được 758 cái ôm yêu quý của khách đi đường. Harris sửng sốt vô cùng và nói trong một cuộc phỏng vấn rằng không ngờ cả thế giới lại quan tâm như thế đối với một người hoàn trả lại một thứ gì đó không thuộc quyền sở hữu của mình.
Harris nói: “Tôi không phải là thánh nhưng cũng chẳng phải là quỷ…”. Harris nay có một xe hơi và có tiền đặt cọc để mua một căn nhà. Ông dự định mở một công ty sơn nhà cửa.
Một điều không ngờ khác là sau việc tốt ông làm, Harris trở nên nổi tiếng và sau khi xuất hiện trên đài truyền hình, thân nhân thất lạc ở phương xa đã nhận ra ông và tìm cách báo tin. Ông có dịp đoàn tụ với các người em gái mình sau gần 16 năm mất liên lạc. Gia đình tưởng là Harris đã mất rồi…
Câu chuyện về lòng chân thật của James và Harris, hai người vô gia cư tuy nghèo khổ nhưng không tham lam này khiến chúng ta nhớ đến những lời Đức Phật từng dạy về “Tham, Sân và Si”.
Trong Kinh Pháp Cú Đức Phật dạy rằng: “Tam độc tham, sân, si là những nguyên nhân gây ra bất hạnh và phiền não, ưu tư cho con người, cần phải tiêu diệt…”.
Tham, sân, si có thể được tìm thấy một cách dễ dàng nơi hành động, ngôn ngữ, và ý nghĩ của chính mình cũng như của kẻ khác. Kinh nghiệm cho ta biết bất cứ ở đâu hay lúc nào, nếu tham, sân, si có mặt và ngự trị thì cuộc sống riêng hay chung đều trở nên xấu xa đau khổ.
(Sưu tầm: Tâm Minh Ngô Tằng Giao)
Tâm Hướng Phật/ST!