Kinh Pháp Hoa với tên gọi đầy đủ là Diệu Pháp Liên Hoa Kinh. Dưới đây là nội dung phẩm phương tiện thứ hai – Hòa Thượng Thích Trí Tịnh dịch.
1.- Lúc bấy giờ, đức Thế-Tôn từ chính định an lành mà dậy, bảo ngài Xá-Lợi-Phất: ‘Trí-tuệ của các đức Phật rất sâu vô-lượng, môn trí-tuệ đó khó hiểu khó vào, tất cả hàng Thanh-văn cùng Tích-Chi-Phật đều không biết được. Vì sao?
Phật đã từng gần gũi trăm nghìn muôn ức, vô-số các đức Phật, trọn tu vô-lượng đạo-pháp của các đức Phật, dõng mãnh tinh-tấn, danh tốt đồn khắp, trọn nên pháp rất sâu chưa từng có, theo thời nghi mà nói pháp ý thú khó hiểu.
Xá-Lợi-Phất! Từ ta thành Phật đến nay, các món nhơn-duyên, các món thí-dụ, rộng nói ngôn giáo, dùng vô số phương-tiện dìu dắt chúng sanh, làm cho xa lìa lòng chấp. Vì sao? Ðức Như-Lai đã đầy-đủ phương-tiện, tri-kiến và ba-la-mật.
Xá-Lợi-Phất! Tri-kiến của Như-Lai rộng lớn sâu xa, đức vô-lượng vô-ngại lực, vô sở-úy, thuyền-định, giải-thoát tam-muội, đều sâu vào không ngằn mé, trọn nên tất cả pháp chưa từng có.
Xá-Lợi-Phất! Như-Lai hay các món phân biệt, khéo nói các pháp lời-lẽ im dịu vui đẹp lòng chúng.
Xá-Lợi-Phất! Tóm yếu mà nói đó, vô-lượng vô-biên pháp vị tằng hữu, đức Phật thảy đều trọn nên.
2.- Thôi Xá-Lợi-Phất! Chẳng cần nói nữa. Vì sao? Vì pháp khó hiểu ít có thứ nhất mà Phật trọn nên đó, chỉ có Phật cùng Phật mới có thể thấu tột tướng chơn-thật của các pháp, nghĩa là các pháp: tướng như vậy, tính như vậy, thể như vậy, lực như vậy, tác như vậy, nhơn như vậy, duyên như vậy, quả như vậy, báo như vậy, trước sau rốt-ráo như vậy.
Bấy giờ, đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói bài kệ rằng:
3.- Ðấng Thế-Hùng khó lường
Các trời cùng người đời
Tất cả loài chúng-sanh
Không ai hiểu được Phật
Trí-lực, vô-sở-úy
Giải-thoát các tam-muội
Các pháp khác của Phật
Không ai so lường được
Vốn từ vô-số Phật
Ðầy đủ tu các đạo
Pháp nhiệm mầu rất sâu
Khó thấy khó rõ được
Trong vô-lượng ức kiếp
Tu các đạo đó rồi
Ðạo tràng được chứng quả
Ta đều đã thấy biết
Quả-báo lớn như vậy
Các món tính tướng nghĩa
Ta cùng mười phương Phật
Mới biết được việc đó
4.- Pháp đó không chỉ được
Vắng bặt tướng nói năng
Các loài chúng sinh khác
Không có ai hiểu được
Trừ các chúng Bồ-tát
Người sức tin bền chặt
Các hàng đệ-tử Phật
Từng cúng-dàng các Phật
Tất cả lậu đã hết
Trụ thân rốt sau này
Các hạng người vậy thảy
Sức họ không kham được,
Giả-sử đầy thế-gian
Ðều như Xá-Lợi-Phất
Cùng suy chung so lường
Chẳng lường được Phật-trí
Chính sử khắp mười phương
Ðều như Xá-Lợi-Phất
Và các đệ-tử khác
Cũng đầy mười phương cõi
Cùng suy chung so lường
Cũng lại chẳng biết được.
Bậc Duyên-giác trí lành
Vô-lậu thân rốt sau
Cũng đầy mười phương cõi
Số đông như rừng tre,
Hạng này chung một lòng
Trong vô-lượng ức kiếp
Muốn xét Phật thật trí
Chẳng biết được chút phần.
Bồ-tát mới phát tâm
Cúng-dàng vô-số Phật
Rõ thấu các nghĩa thú
Lại hay khéo nói pháp
Như lúa, mè, tre, lau
Ðông đầy mười phương cõi
Một lòng dùng trí mầu
Trải số kiếp hằng-sa
Thảy đều chung suy lường
Chẳng biết được trí Phật
Hàng Bất-thối Bồ-tát
Số đông như hằng-sa
Một lòng chung suy cầu
Cũng lại chẳng hiểu được.
5.- Lại bảo Xá-Lợi-Phất
Pháp nhiệm-mầu rất sâu
Vô-lậu khó nghĩ bàn
Nay ta đã được đủ
Chỉ ta biết tướng đó
Mười phương Phật cũng vậy,
Xá-Lợi-Phất phải biết
Lời Phật nói không khác
Với Pháp của Phật nói
Nên sinh sức tin chắc
Pháp của Phật lâu sau
Cần phải nói chơn thật
Bảo các chúng Thanh-văn
Cùng người cầu Duyên-giác
Ta khiến cho thoát khổ
Ðến chứng được Niết-Bàn
Phật dùng sức phương-tiện
Dạy cho ba-thừa-giáo
Chúng-sinh nơi nơi chấp
Dắt đó khiến ra khỏi.
6.- Khi đó trong đại-chúng có hàng Thanh-văn lậu-tận A-la-hán, ngài A-Nhã Kiều-Trần-Như v.v… một nghìn hai trăm người và các Tỷ-khiêu, Tỷ-khiêu-ni, Cận-sự-nam cùng Cận-sự-nữ, hạng người phát tâm Thanh-văn, Duyên-giác đều nghĩ rằng: ‘Hôm nay đức Phật cớ chi lại ân-cần ngợi-khen phương-tiện mà nói thế này: ‘Pháp của Phật chứng rất sâu khó hiểu, tất cả hàng Thanh-văn cùng Duyên-giác không thể đến được.’
Ðức Phật nói một nghĩa giải-thoát, chúng ta cũng chứng được pháp đó đến nơi Niết-bàn, mà nay chẳng rõ nghĩa đó về đâu?
7.- Lúc ấy, ngài Xá-Lợi-Phất biết lòng nghi của bốn-chúng, chính mình cũng chưa rõ, liền bạch Phật rằng: ‘Thưa Thế-Tôn! Nhơn gì duyên gì mà Phật ân cần khen ngợi pháp phương-tiện thứ nhất nhiệm-mầu rất sâu khó hiểu của các đức Phật?
Con từ trước đến nay chưa từng nghe Phật nói điều đó, hôm nay bốn-chúng thảy đều có lòng nghi. Cúi xin đức Thế-Tôn bày nói việc đó. Cớ gì mà đức Thế-Tôn ân cần khen-ngợi pháp nhiệm-mầu rất sâu khó hiểu?
Khi đó ngài Xá-Lợi-Phất muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:
8.- Ðấng Huệ-Nhật Ðại-Thánh
Lâu mới nói pháp này,
Tự nói pháp mình chứng
Lực, vô-úy, tam-muội,
Thuyền-định, giải-thoát thảy
Ðều chẳng nghĩ bàn được.
Pháp chứng nơi đạo-tràng
Không ai hỏi đến được,
Ý con khó lường được
Cũng không ai hay hỏi.
Không hỏi mà tự nói
Khen-ngợi đạo mình làm
Các đức Phật chứng được
Trí-tuệ rất nhiệm-mầu.
Hàng vô-lậu La-Hán
Cùng người cầu Niết-bàn
Nay đều sa lưới nghi
Phật cớ chi nói thế?
Hạng người cầu Duyên-Giác.
Tỷ-Khiêu, Tỷ-Khiêu-ni,
Các trời, rồng, quỉ, thần
Và Càn-thát-bà thảy
Ngó nhau cưu lòng nghi
Nhìn trông đấng Túc-Tôn,
Việc đó là thế nào
Xin Phật vị dạy cho?
Trong các chúng Thanh-Văn
Phật nói con hạng nhất
Nay con nơi trí mình
Nghi lầm không rõ được
Vì là pháp rốt-ráo
Vì là đạo Phật làm
Con từ miệng Phật sanh
Chắp tay nhìn trông chờ
Xin ban tiếng nhiệm-mầu
Liền vì nói như thực
Các trời, rồng, thần thảy
Số đông như hằng-sa
Bồ-tát cầu thành Phật
Số nhiều có tám muôn
Lại những muôn ức nước
Vua Chuyển-Luân-Vương đến
Ðều lòng kính chắp tay
Muốn nghe đạo đầy-đủ.
9.- Khi đó đức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: Thôi thôi! Chẳng nên nói nữa, nếu nói việc đó tất cả trong đời các trời và người đều sẽ kinh sợ nghi-ngờ.’
10.- Ngài Xá-Lợi-Phất lại bạch Phật rằng: ‘Thưa Thế-Tôn! Cúi xin nói đó, cúi xin nói đó. Vì sao?
Trong hội đây có vô-số trăm nghìn muôn ức A-tăng-kỳ chúng-sinh đã từng gặp các đức Phật, các căn mạnh lẹ, trí-tuệ sáng-suốt, được nghe Phật dạy chắc có thể kính tin’.
Lúc ấy, ngài Xá-Lợi-Phất muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:
Ðấng Pháp-Vương vô-thượng
Xin nói chuyện đừng lo
Vô-lượng chúng hội đây
Có người hay kính tin.
11.- Ðức Phật lại ngăn Xá-Lợi-Phất: ‘Nếu nói việc đó thì tất cả trong đời, trời, người, a-tu-la đều sẽ kinh nghi Tỷ-khiêu Tăng-thượng-mạn sẽ phải sa vào hầm lớn.’
Khi đó đức Thế-Tôn lại nói kệ rằng:
Thôi thôi! Chẳng nên nói
Pháp ta diệu khó nghĩ
Những kẻ tăng-thượng-mạn
Nghe ắt không kính tin.
12.- Lúc ấy ngài Xá-Lợi-Phất bạch Phật rằng: ‘Thưa Thế-Tôn! Cúi xin nói đó, cúi xin nói đó. Nay trong hội này hạng người sánh bằng con có trăm nghìn muôn ức. Ðời đời đã từng theo Phật học-hỏi, những người như thế chắc hay kính tin lâu dài an-ổn nhiều điều lợi-ích.
Khi đó ngài Xá-Lợi-Phất, muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:
Ðấng Vô-thượng-lưỡng-túc
Xin nói pháp đệ-nhất
Con là trưởng-tử Phật
Xin thương phân-biệt nói.
Vô-lượng chúng-hội đây
Hay kính tin pháp này
Ðời đời Phật đã từng
Giáo-hóa chúng như thế
Ðều một lòng chắp tay
Muốn muốn nghe lãnh lời Phật.
Chúng con nghìn hai trăm
Cùng hạng cầu Phật nọ
Nguyện Phật vì chúng này
Cúi xin phân-biệt nói
Chúng đây nghe pháp ấy
Thời sinh lòng vui-mừng.
13.- Bấy giờ, đức Thế-Tôn bảo ngài Xá-Lợi-Phất: ‘Ông đã ân-cần ba phen thưa thỉnh đâu được chẳng nói. Ông nay lóng nghe khéo suy nghĩ nhớ đó, ta sẽ vì ông phân-biệt giải-nói.’
14.- Khi đức Phật nói lời đó, trong hội có các Tỷ-khiêu, Tỷ-khiêu-ni, Cận-sự-nam, Cận-sự-nữ, cả thẩy năm nghìn người, liền từ chỗ ngồi đứng dậy lễ Phật mà lui về. Vì sao? Vì bọn người này gốc tội sâu nặng cùng tăng-thượng-mạng, chưa được mà nói đã được, chưa chứng mà đã cho chứng, có lỗi dường ấy, cho nên không ở lại. Ðức Thế-Tôn yên lặng không ngăn cản.
15.- Bấy giờ, Ðức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: ‘Trong chúng ta đây không còn cành lá, rặt có hạt chắc. Xá-Lợi-Phất! Những gã tăng-thượng-mạn như vậy lui về cũng là tốt. Ông nay nên khéo nghe, ta sẽ vì ông mà nói.’
Ngài Xá-Lợi-Phất bạch rằng: ‘Vâng thưa Thế-Tôn con nguyện ưa muốn nghe’.
16.- Ðức Phật bảo ngài Xá-Lợi-Phất: ‘Pháp mầu như thế, các đức Phật Như-Lai đến khi đúng thời mới nói, đó như hoa linh-thoại đến thời-tiết mới hiện một lần. Xá-Lợi-Phất! Các ông nên tin lời của Phật nói không hề hư vọng.
17.- Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật theo thời-nghi nói pháp ý-thú khó hiểu. Vì sao? Ta dùng vô-số phương-tiện các món nhân-duyên, lời lẽ thí-dụ diễn nói các pháp.
Pháp đó không phải là suy-lường phân-biệt mà có thể hiểu, chỉ có các đức Phật mới biết được đó. Vì sao? Các đức Phật Thế-Tôn, chỉ do một sự nhơn-duyên lớn mà hiện ra nơi đời.
Xá-Lợi-Phất! Sao nói rằng các đức Phật Thế-Tôn chỉ do một sự nhơn duyên lớn mà hiện ra đời? Các đức Phật Thế-Tôn vì muốn cho chúng-sinh khai tri-kiến-Phật để được thanh tịnh mà hiện ra nơi đời; vì muốn chỉ tri-kiến-Phật cho chúng-sinh mà hiện ra nơi đời; vì muốn cho chúng-sinh tỏ ngộ tri-kiến-Phật mà hiện ra nơi đời; vì muốn cho chúng-sinh chứng vào đạo tri-kiến-Phật mà hiện ra nơi đời.
Xá-Lợi-Phất! Ðó là các đức Phật do vì một sự nhơn-duyên lớn mà hiện ra nơi đời’.
18.- Ðức Phật bảo Xá-Lợi-Phất: ‘Các đức Phật Như-Lai chỉ giáo-hóa Bồ-tát, những điều làm ra thường vì một việc: chỉ đem tri-kiến-Phật chỉ cho chúng-sinh tỏ ngộ thôi.’
Xá-Lợi-Phất! Ðức Như-Lai chỉ dùng một Phật-Thừa mà vì chúng-sinh nói pháp không có các thừa hoặc hai hoặc ba khác.
Xá-Lợi-Phất! Pháp của tất cả các đức Phật ở mười phương cũng như thế.
Xá-Lợi-Phất! Thuở quá-khứ các đức Phật dùng vô-lượng vô-số phương-tiện các món nhân-duyên lời-lẽ thí-dụ mà vì chúng-sinh diễn nói các pháp. Vì pháp đó đều là một Phật-thừa, nên các chúng-sinh đó theo chư Phật nghe pháp rốt-ráo đều được chứng ‘nhất-thiết chủng-trí.’
Xá-Lợi-Phất! Thuở vị-lai, các đức Phật sẽ ra đời cũng dùng vô-lượng vô-số phương-tiện các món nhân-duyên lời lẽ thí-dụ mà vì chúng-sinh diễn nói các pháp, vì pháp ấy đều là một Phật-thừa nên các chúng sinh đó theo Phật nghe pháp rốt-ráo đều được chứng ‘nhất-thiết chủng-trí’.
Xá-Lợi-Phất! Hiện-tại nay, trong vô-lượng trăm nghìn muôn-ức cõi Phật ở mười phương, các đức Phật Thế-Tôn nhiều điều lợi-ích an-vui cho chúng-sinh. Các đức Phật đó cũng dùng vô-lượng vô-số phương-tiện các món nhân-duyên lời lẽ thí-dụ mà vì chúng-sinh diễn nói các pháp, vì pháp đó đều là một Phật-thừa, các chúng-sinh ấy theo Phật nghe pháp rốt-ráo đều được chứng ‘nhất-thiết chủng-trí’.
Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật đó chỉ giáo-hóa Bồ-tát, vì muốn đem tri-kiến-Phật mà chỉ cho chúng-sinh, vì muốn đem tri-kiến-Phật cho chúng-sinh tỏ ngộ, vì muốn làm cho chúng-sinh chứng vào tri-kiến-Phật vậy.
Xá-Lợi-Phất! Nay ta cũng lại như thế, rõ biết các chúng-sinh có những điều ưa-muốn, thân-tâm mê-chấp, ta tùy theo bản-tính kia dùng các món nhân-duyên lời lẽ thí-dụ cùng sức phương-tiện mà vì đó nói pháp.
Xá-Lợi-Phất! Như thế đều vì để chứng được một Phật-thừa ‘nhất-thiết chủng-trí.’
20.- Xá-Lợi-Phất! Trong cõi nước ở mười phương còn không có hai thừa hà-huống có ba!
Xá-Lợi-Phất! Các đức Phật hiện ra trong đời ác năm trược, nghĩa là: kiếp trược, phiền-não trược, chúng-sinh trược, kiến trược, mệnh trược. Như thế, Xá-Lợi-Phất, lúc kiếp loạn trược chúng-sinh nhơ nặng, bỏn-sẻn, tham-lam, ghét-ganh, trọn nên các căn chẳng lành, cho nên các đức Phật dùng sức phương-tiện, nơi một Phật-thừa, phân-biệt nói thành ba.
21.- Xá-Lợi-Phất! Nếu đệ-tử ta tự cho mình là A-la-hán cùng Duyên-giác mà không nghe không biết việc của các đức Phật Như-Lai chỉ giáo-hóa Bồ-tát, người này chẳng phải là đệ-tử Phật, chẳng phải A-la-hán, chẳng phải Duyên-giác.
Lại-nữa, Xá-Lợi-Phất! Các Tỷ-Khiêu, Tỷ-khiêu-ni đó tự cho mình đã được A-la-hán, là thân rốt sau rốt-ráo Niết-Bàn, bèn chẳng lại chí-quyết cầu đạo Vô-thượng chính-đẳng chính-giác. Nên biết bọn đó là kẻ tăng-thượng-mạn. Vì sao? nếu có Tỷ-khiêu thực chứng-quả A-la-hán mà không tin pháp này, quyết không có lẽ ấy, trừ sau khi Phật diệt độ hiện-tiền không Phật. Vì sao? Sau khi Phật diệt độ, những kinh như thế, người hay thọ-trì đọc tụng hiểu nghĩa rất khó có được, nếu gặp đức Phật khác, ở trong pháp này bèn được hiểu rõ.
Xá-Lợi-Phất! Các ông nên một lòng tin hiểu thọ-trì lời Phật dạy. Lời các đức Phật Như-Lai nói không hư-vọng, không có thừa nào khác, chỉ có một Phật-thừa thôi.
Khi ấy đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:
22.- Tỷ-khiêu, Tỷ-khiêu-ni
Cựu lòng tăng-thượng-mạng
Cận-sự-nam ngã-mạn
Cận-sự-nữ chẳng tin,
Hàng bốn-chúng như thế
Số kia có năm nghìn
Chẳng tự thấy lỗi mình
Nơi giới có thiếu-sót
Tiếc giữ tội quấy mình
Trí nhỏ đó đã ra,
Bọn cám tấm trong chúng
Uy-đức Phật phải đi,
Gã đó kém phước-đức
Chẳng kham lãnh pháp này,
Chúng nay không cành lá
Chỉ có những hột chắc
23.- Xá-Lợi-Phất khéo nghe!
Pháp của các Phật được
Vô-lượng sức phương-tiện
Mà vì chúng-sinh nói.
Tâm của chúng-sinh nghĩ
Các món đạo ra làm
Bao nhiêu những tánh dục
Nghiệp lành dữ đời trước
Phật biết hết thế rồi
Dùng các duyên thí-dụ
Lời-lẽ sức phương-tiện
Khiến tất cả vui-mừng.
Hoặc là nói thế-kinh
Cô-khởi cùng bổn-sự.
Bổn-sinh, vị-tằng-hữu
Cũng nói những nhân-duyên
Thí-dụ và Trùng-tụng
Luận-nghị cộng chín kinh.
Căn-độn ưa pháp nhỏ.
Tham-chấp nơi sinh-tử
Nơi vô-lượng đức Phật
Chẳng tu đạo sâu mầu
Bị các khổ-não loạn
Vì đó nói Niết-bàn.
Ta bày phương-tiện đó
Khiến đều vào tuệ Phật,
Chưa từng nói các ông
Sẽ được thành Phật-đạo
Sở-dĩ chưa từng nói
Vì giờ nói chưa đến,
Nay chính là đến giờ
Quyết định nói đại-thừa.
24.- Chín bộ pháp của ta
Thuận theo chúng-sanh nói
Vào đại-thừa làm gốc
Nên mới nói kinh này.
Có phật-tử tâm tịnh
Êm dịu cũng căn lợi,
Nơi vô-lượng các Phật
Mà tu đạo sâu mầu,
Vì hàng phật-tử này
Nói kinh đại-thừa đây.
Ta ghi cho người đó
Ðời sau thành Phật-đạo
Bởi thâm tâm niệm Phật
Tu trì tịnh-giới vậy
Hạng này nghe thành Phật
Rất mừng đầy khắp mình,
Phật biết tâm của kia.
Nên vì nói đại-thừa.
Thanh-Văn hoặc Bồ-tát,
Nghe ta nói pháp ra
Nhẫn đến một bài kệ
Ðều thành Phật không nghi.
25.- Trong cõi Phật mười phương
Chỉ có một thừa pháp
Không hai cũng không ba
Trừ Phật phương-tiện nói
Chỉ dùng danh tự giả
Dẫn dắt các chúng-sanh
Vì nói trí-tuệ Phật.
Các Phật ra nơi đời
Chỉ một việc này thực
Hai thứ chẳng phải chơn.
Trọn chẳng đem tiểu-thừa
Mà tế độ chúng-sinh,
Phật tự trụ đại-thừa
Như pháp của mình được
Ðịnh, huệ, lực trang-nghiêm
Dùng đây độ chúng-sanh.
Tự chứng đạo vô-thượng
Pháp bình-đẳng đại-thừa
Nếu dùng tiểu-thừa độ
Nhẫn đến nơi một người
Thời ta đọa sân tham
Việc ấy tất không được,
Nếu người tin về Phật
Như-Lai chẳng dối gạt
Cũng không lòng tham ghen
Dứt ác trong các pháp
Nên Phật ở mười phương
Mà riêng không chỗ sợ.
Ta dùng tướng trang-nghiêm
Ánh-sáng soi trong đời
Ðấng vô-lượng chúng trọng
Vì nói thực-tướng ấn
26.- Xá-Lợi-Phất! nên biết
Ta vốn lập thệ-nguyện
Muốn cho tất cả chúng
Bằng như ta không khác,
Như ta xưa đã nguyện
Nay đã đầy-đủ rồi
Ðộ tất cả chúng-sanh
Ðều khiến vào Phật-đạo
Nếu ta gặp chúng-sanh
Dùng Phật-đạo dạy cả
Kẻ vô-trí rối sai
Mê-lầm không nhận lời.
Ta rõ chúng-sanh đó
Chưa từng tu cội lành
Chấp chặt nơi ngũ-dục
Vì si-ái sinh khổ,
Bởi nhân-duyên các dục.
Sanh vào ba đường dữ
Xoay lăn trong sáu nẻo
Chịu đủ những khổ độc
Thân mọn thụ bào thai
Ðời đời tăng trưởng luôn
Người đức mỏng ít phước
Các sự khổ bức ngặt
Vào rừng rậm tà-kiến
Hoặc chấp có, chấp không
Nương gá các chấp này
Ðầy đủ sáu mươi hai
Chấp chặt pháp hư-vọng
Bền nhận không bỏ được
Ngã-mạn tự khoe cao
Dua-nịnh lòng không thực
Trong nghìn muôn ức kiếp
Chẳng nghe danh-tự Phật
Cũng chẳng nghe chính-pháp
Người như thế khó độ.
27.- Cho nên Xá-Lợi-Phất!
Ta vì bày phương-tiện
Nói các đạo dứt khổ
Chỉ cho đó Niết-Bàn
Ta dầu nói Niết-Bàn
Cũng chẳng phải thực-diệt,
Các pháp từ bản-lai
Tướng thường tự vắng-lặng
Phật-tử hành-đạo rồi
Ðời sau được thành Phật
Ta có sức phương tiện
Mở bày khắp ba-thừa.
Tất cả các Thế-Tôn
Ðều nói đạo nhất-thừa
Nay trong đại-chúng này
Ðều nên trừ nghi-lầm
Lời Phật nói không khác
Chỉ một, không hai thừa.
28.- Vô-số kiếp đã qua
Vô-lượng Phật diệt-độ
Trăm nghìn muôn ức Phật
Số nhiều không lường được.
Các Thế-Tôn như thế
Các món duyên thí-dụ
Vô-số ức phương-tiện
Diễn nói các pháp tướng,
Các đức Thế-Tôn đó
Ðều nói pháp nhất-thừa
Ðộ vô-lượng chúng-sanh
Khiến vào nơi Phật-đạo
Lại các đại-thánh-chúa
Biết tất cả thế-gian
Trời người loài quần-sanh
Thâm-tâm chỗ ưa-muốn
Bèn dùng phương-tiện khác
Giúp bày nghĩa đệ-nhất.
29.- Nếu có loài chúng-sinh
Gặp các Phật quá-khứ
Hoặc nghe pháp bố-thí
Hoặc trì-giới nhẫn-nhục
Tinh-tấn, thuyền, trí thảy
Các món tu phước-tuệ,
Những người như thế đó
Ðều đã thành Phật-đạo
Sau các Phật diệt-độ
Nếu người lòng lành dịu
Các chúng-sinh như thế
Ðều đã thành Phật-đạo
30.- Các Phật diệt-độ rồi
Người cúng-dàng Xá-Lợi
Dựng muôn-ức thứ tháp
Vàng, bạc và pha-lê
Xà-cừ cùng mã-não
Ngọc mai-khôi, lưu-ly
Thanh-tịnh rộng nghiêm sức,
Trau-giồi nơi các tháp,
Hoặc có dựng miếu đá
Chiên-đàn và trầm-thủy
Gỗ mật cùng gỗ khác
Gạch ngói bùn đất thảy,
Hoặc ở trong đồng trống
Chứa đất thành miếu Phật
Nhẫn đến đồng-tử giỡn
Nhóm cát thành tháp Phật,
Những hạng người như thế
Ðều đã thành Phật-đạo.
31.- Nếu như người vì Phật
Xây dựng các hình-tượng
Chạm-trổ thành các tướng
Ðều đã thành Phật-đạo.
Hoặc dùng bảy báu làm
Thau, đồng bạch, đồng đỏ
Chất nhôm cùng chì kẽm
Sắt, gỗ cùng với bùn
Hoặc dùng keo, sơn, vải
Nghiêm-sức làm tượng Phật
Những người như thế đó
Ðều đã thành Phật-đạo
Vẽ vời làm tượng Phật
Trăm tướng phước trang-nghiêm
Tự làm hoặc bảo người
Ðều đã thành Phật-đạo.
Nhẫn đến đồng-tử giỡn
Hoặc cỏ cây và bút
Hoặc lấy móng tay mình
Mà vẽ làm tượng Phật
Những hạng người như thế
Lần lần chứa công-đức
Ðầy đủ tâm đại-bi
Ðều đã thành Phật-đạo
Chỉ dạy các Bồ-tát
Ðộ thoát vô-lượng chúng.
32.- Nếu người nơi tháp-miếu
Tượng báu và tượng vẽ
Dùng hoa, hương, phan, lọng
Lồng kính mà cúng-dàng
Hoặc khiến người trổi nhạc
Ðánh trống, thổi sừng ốc
Tiêu địch, cầm, không-hầu
Tỳ-bà, chụp-chả đồng
Các tiếng hay như thế
Ðem dùng cúng-dàng hết
Hoặc người lòng vui-mừng
Ca ngâm khen đức Phật
Nhẫn đến một tiếng nhỏ
Ðều đã thành Phật-đạo
33.- Nếu người lòng tán-loạn
Nhẫn đến dùng một hoa
Cúng-dàng nơi tượng vẽ
Lần thấy các đức Phật
Hoặc có người lễ lạy
Hoặc lại chỉ chắp tay
Nhẫn đến giơ một tay
Hoặc lại hơi cúi đầu
Dùng đây cúng-dàng tượng
Lần thấy vô-lượng Phật
Tự thành đạo vô-thượng
Rộng độ chúng vô-số
Vào vô-dư Niết-bàn
Như củi hết lửa tắt.
Nếu lòng người tán-loạn
Vào nơi trong tháp-miếu
Một xưng Nam-mô Phật
Ðều đã thành Phật-đạo
Nơi các Phật quá-khứ
Tại-thế, hoặc diệt-độ,
Có người nghe pháp này
Ðều đã thành Phật-đạo
34.- Các Thế-Tôn vị-lai
Số nhiều không thể lường
Các đức Như-Lai đó
Cùng phương-tiện nói pháp.
Tất cả các Như-Lai
Dùng vô-lượng phương-tiện
Ðộ thoát các chúng-sinh
Vào trí vô-lậu Phật,
Nếu có người nghe pháp
Không ai chẳng thành Phật.
Các Phật vốn thệ-nguyện
Ta tu hành Phật-đạo
Khắp muốn cho chúng-sinh
Cũng đồng được đạo này.
Các Phật đời vị-lai
Dầu nói trăm nghìn ức
Vô-số các pháp-môn
Kỳ-thực vì nhất-thừa.
Các Phật lưỡng-túc-tôn
Biết pháp thường không tính
Giống Phật theo duyên sinh
Cho nên nói nhất-thừa.
Pháp đó trụ ngôi pháp
Tướng thế-gian thường còn
Nơi đạo-tràng biết rồi
Ðức Phật phương tiện nói.
Hiện-tại mười phương Phật
Của trời người cúng-dàng
Số nhiều như hằng-sa
Hiện ra nơi thế-gian
Vì an-ổn chúng-sanh
Cũng nói pháp như thế.
Biết vắng-bặt thứ nhất
Bởi dùng sức phương-tiện
Dầu bày các món đạo
Kỳ-thực vì Phật-thừa
Biết các hạnh chúng-sinh
Thâm-tâm nó nghĩ nhớ
Nghiệp quen từ quá-khứ
Tính-dục, sức tinh-tấn
Và các căn-lợi độn
Dùng các món nhân-duyên
Thí-dụ cùng lời-lẽ
Tùy-cơ phương-tiện nói.
Từ nay cũng như vậy
Vì an-ổn chúng-sinh
Dùng các món pháp-môn
Rao bày nơi Phật-đạo
Ta dùng sức trí-tuệ
Rõ tính dục chúng-sinh
Phương-tiện nói các pháp
Ðều khiến được vui-mừng.
Xá-Lợi-Phất nên biết!
Ta dùng mắt Phật xem
Thấy sáu đường chúng-sinh
Nghèo cùng không phước-tuệ
Vào đường hiểm sinh-tử
Khổ nối luôn không dứt
Sâu tham nơi ngũ-dục
Như trâu ‘mao’ mến đuôi
Do tham-ái tự che
Ðui mù không thấy biết
Chẳng cầu Phật thế lớn
Cùng pháp dứt sự khổ
Sâu vào các tà-kiến
Lấy khổ muốn bỏ khổ
Phật vì chúng-sinh này
Mà sinh lòng đại-bi
36.- Xưa, tu ngồi đạo-tràng
Xem cây cùng kinh-hành
Suy-nghĩ việc như vầy:
Trí-tuệ của ta được
Vi-diệu rất thứ nhất
Chúng-sinh các căn chậm
Tham vui si làm mù
Các hạng người như thế
Làm sao mà độ được?
Bấy giờ các Phạm-Vương
Cùng các Trời Ðế-Thích
Bốn Thiên-Vương hộ đời
Và trời Ðại-tự-tại
Cùng các thiên-chúng khác
Trăm nghìn ức quyến-thuộc
Chắp tay cung-kính lễ
Thỉnh ta chuyển-pháp-luân.
Ta liền tự suy-nghĩ
Nếu chỉ khen Phật-thừa
Chúng-sanh chìm nơi khổ
Không thể tin pháp đó
Do phá pháp không tin
Rớt trong ba đường dữ
Ta thà không nói pháp
Mau vào cõi Niết-Bàn
Liền nhớ Phật quá-khứ
Thực-hành sức phương-tiện
Ta nay chứng được đạo
Cũng nên nói ba thừa.
37.- Lúc ta nghĩ thế đó
Mười phương Phật đều hiện
Tiếng phạm an-ủi ta
Hay thay! đức Thích-Ca
Bậc Ðạo-sư thứ nhất
Ðược pháp vô-thượng ấy
Tùy theo tất cả Phật
Mà dùng sức phương-tiện
Chúng ta cũng đều được
Pháp tối-diệu thứ nhất
Vì các loại chúng-sinh
Phân-biệt nói ba-thừa.
Trí kém ưa pháp nhỏ
Chẳng tự tin thành Phật
Cho nên dùng phương-tiện
Phân-biệt nói các quả
Dầu lại nói ba-thừa
Chỉ vì dạy Bồ-tát.
38.- Xá-Lợi-Phất nên biết!
Ta nghe các đức Phật
Tiếng nhiệm-mầu rất sạch
Xưng: ‘Nam-mô chư Phật!’
Ta lại nghĩ thế này
Ta ra đời trược-ác
Như các Phật đã nói
Ta cũng thuận làm theo
Suy-nghĩ việc đó rồi
Liền đến thành Ba-Nại.
Các pháp-tướng tịch-diệt
Không thể dùng lời bày
Bèn dùng sức phương-tiện
Vì năm Tỷ-khiêu nói.
Ðó gọi chuyển-pháp-luân
Bèn có tiếng Niết-bàn
Cùng với A-La-Hán
Tên pháp, tăng sai khác.
Từ kiếp xa nhẫn lại
Khen bày Pháp Niết-Bàn
Dứt hẳn khổ sống chết
Ta thường nói như thế
39.- Xá-Lợi-Phất phải biết
Ta thấy các Phật-tử
Chí-quyết cầu Phật-đạo
Vô-lượng nghìn muôn ức
Ðều dùng lòng cung-kính
Ðồng đi đến chỗ Phật
Từng đã theo các Phật
Nghe nói pháp phương-tiện
Ta liền nghĩ thế này
Sở-dĩ Phật ra đời
Ðể vì nói Phật-tuệ
Nay chính đã đúng giờ.
40.- Xá-Lợi-Phất phải biết!
Người căn chậm trí nhỏ
Kẻ chấp tướng kiêu-mạo
Chẳng thể tin pháp này
Nay ta vui vô-úy
Ở trong hàng Bồ-tát
Chính bỏ ngay phương-tiện
Chỉ nói đạo vô-thượng.
Bồ-tát nghe pháp đó
Ðều đã trừ lưới nghi
Nghìn hai trăm la-hán
Cũng đều sẽ thành Phật
Như nghi-thức nói pháp
Của các Phật ba đời
Ta nay cũng như vậy
Nói pháp không phân-biệt
Các đức Phật ra đời
Lâu xa khó gặp-gỡ
Chính sử hiện ra đời
Nói pháp này khó hơn
Vô-lượng vô-số kiếp
Nghe pháp này cũng khó,
Hay nghe được pháp này
Người đó cũng lại khó
Thí như hoa linh-thoại
Tất cả đều ưa-mến
Ít có trong trời, người
Lâu lâu một lần trổ.
41.- Người nghe pháp mừng khen
Nhẫn đến nói một lời
Thời là đã cúng dàng
Tất cả Phật ba đời
Người đó rất ít có
Hơn cả hoa Ưu-đàm.
Các ông chớ có nghi
Ta là vua các pháp
Khắp bảo các đại chúng
Chỉ dùng đạo nhất thừa
Dạy bảo các Bồ-tát
Không Thanh-Văn đệ-tử
42.- Xá-Lợi-Phất các ông!
Thanh-Văn và Bồ-tát
Phải biết pháp mầu này
Bí yếu của các Phật
Bởi đời ác năm trược
Chỉ tham ưa các dục
Những chúng-sinh như thế
Trọn không cầu Phật-đạo
Người ác đời sẽ tới
Nghe Phật nói nhất-thừa
Mê lầm không tin nhận
Phá pháp đọa đường dữ
Người tàm quí trong sạch
Quyết chí cầu Phật-đạo
Nên vì bọn người ấy
Rộng khen đạo nhất-thừa.
Xá-Lợi-Phất nên biết
Pháp các Phật như thế
Dùng muôn ức phương-tiện
Tùy thời nghi nói pháp
Người chẳng học tập tu
Không hiểu được pháp này
Các ông đã biết rõ
Phật là thầy trong đời
Việc phương-tiện tùy-nghi
Không còn lại nghi lầm
Lòng sinh rất vui mừng
Tự biết sẽ thành Phật.
Mời quý vị đọc tụng trọn bộ Kinh Pháp Hoa tại: Kinh Pháp Hoa hay Diệu Pháp Liên Hoa Kinh trọn bộ!