Phần đầu của sách này bao gồm nội dung chính của Mục lục Tam tạng Đại Chánh và Tổng mục lục Tam tạng Phật giáo.
Lời nói đầu
Ngay sau khi tôi được Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch GHPGVN bổ nhiệm làm Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, kiêm đồng Tổng biên tập “Tam tạng thánh điển Phật giáo Việt Nam,” tôi lên kế hoạch thực hiện ba quyển mục lục, nhằm đẩy nhanh công tác quản trị việc phiên dịch, biên tập và xuất bản Đại tạng Kinh Việt Nam. Ba quyển mục lục bao gồm như sau:
Mục lục Tam tạng Đại Chánh
Dựa vào cấu trúc và bố cục của Đại Chánh tân tu Đại tạng Kinh (Taishō shinshu daizōkyō, 大正新修大藏經, viết tắt là Đại Chánh) do Junjirō Takakusu (高楠順次郎) và Kaikyoku Watanabe (渡邊海旭) (chủ biên),[1] tôi biên soạn “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” gồm 3 phần chính và dự kiến xuất bản vào cuối năm 2021.
Phần I là danh mục đầy đủ 2920[2] tựa đề tác phẩm được sắp xếp theo mã số thứ tự của Đại Chánh, cung cấp các thông tin mô tả về Tam tạng gồm: (i) Mã số Đại Chánh của Hiệp hội Phật điển điện tử Trung Hoa (電子佛典集成), viết tắt là CBETA (Chinese Buddhist Electronic Text Association),[3] (ii) Tựa đề tam tạng Đại Chánh bằng tiếng Việt do tôi dịch, (iii) Tựa đề chữ Hán cổ, (iii) Tựa đề phiên âm Hán Việt, (iv) Tựa đề Sanskrit tương đương, (v) Thông tin bản dịch chữ Hán, (vi) Thông tin bản dịch chữ Việt.
Phần II là danh mục 2920 tựa đề của ấn bản Đại Chánh được sắp xếp theo mẫu tự ABC của tựa đề Hán Việt, được trình bày như sau: (i) Tựa đề phiên âm Hán Việt, (ii) Tựa đề tiếng Việt, (iii) Tựa đề chữ Hán, (iv) Tựa đề Sanskrit, (v) Thông tin bản dịch chữ Hán, (vi) Thông tin bản dịch chữ Việt.
Phần III gồm danh mục tựa đề Sanskrit – Việt và danh mục dịch giả/ tác giả Việt – Sanskrit – Hán.
Tổng mục lục Tam tạng Phật giáo
Trên nền tảng thành quả của quyển “Mục lục Tam tạng Đại Chánh,” tôi sẽ phát triển thành quyển “Tổng mục lục Tam tạng Phật giáo,” gồm bốn phần và dự kiến xuất bản vào tháng 11/2021.
Phần I là mục lục Tam tạng Đại Chánh, phân loại theo 28 nhóm chủ đề như cấu trúc của ấn bản Đại Chánh.
Phần II là danh mục tựa đề đối chiếu đa ngôn ngữ gồm: (i) Tựa đề Hán Việt, (ii) Tựa đề tác phẩm Sanskrit – Việt, (iii) Tựa đề tác phẩm Tây Tạng – Việt, (iv) Tựa đề tác phẩm Hán (theo hệ thống Latinh của Wade Giles và Pinyin) – Việt, (v) Tựa đề tác phẩm Hàn – Việt, (vi) Tựa đề tác phẩm Anh – Việt, (vii) Tựa đề tác phẩm Pali – Việt.
Phần III là danh mục dịch giả/ tác giả gồm: (i) Danh mục dịch giả, tác giả Việt – Sanskrit – Hán, (ii) Danh mục dịch giả, tác giả Sanskrit – Việt, (iii) Danh mục dịch giả, tác giả Hán Latinh (Wade Giles + Pinyin) – Việt, (iv) Danh mục dịch giả, tác giả Hán cổ – Việt, (v) Danh mục dịch giả Việt Nam.
Phần IV đối chiếu mã só tựa đề Tam tạng Phật giáo trong ấn bản Đại Chánh và các mục lục Đại tạng Kinh thông dụng như: (i) Mục lục bản dịch Tam tạng Phật giáo Trung Quốc (Catalogue of the Chinese Translations of the Buddhist Tripitaka), dịch từ Đại Minh tam tạng thánh giáo mục lục (大明三藏聖教目録) do Bunyiu Nanjio (南條文雄) biên tập, NXB. Clarendon, Oxford, năm 1883; (ii) Mục lục ấn hành Đại tạng Kinh Hán ngữ (한굴대장경刊行目録, Han’gul taejanggyong kanhaeng mongnok, 韩国大藏經刊行目錄) do Viện dịch kinh Dongguk (동국역경원, Dongguk yŏkkyŏngwŏn) xuất bản tại Seoul, năm 1964; (iii) Mục lục phân tích so sánh về tạng Phật ngôn của Tam tạng Tây Tạng (Chibetto Daizōkyō Kanjuru Kandō Mokuroku or A Comparative Analytical Catalogue of the Kanǰur Division of the Tibetan Tripitaka), lưu trữ tại thư viện của Đại học Ōtani, Kyoto, 1930-32, và một số ấn bản Tam tạng khác.
Tổng mục lục Tam tạng thánh điển Phật giáo Việt Nam
Kế thừa thành quả của hai mục lục Tam tạng nêu trên, quyển “Tổng mục lục Tam tạng thánh điển Phật giáo Việt Nam” sẽ bao gồm có hai phần và dự kiến xuất bản vào tháng năm 2022, làm kim chỉ nam cho toàn bộ công trình Tam tạng Phật giáo Việt Nam.
Phần đầu của sách này bao gồm nội dung chính của “Mục lục Tam tạng Đại Chánh” và “Tổng mục lục Tam tạng Phật giáo”. Phần thứ hai bổ sung vào mục mục hai nội dung quan trọng: (i) Văn học chú giải của Phật giáo Việt Nam, (ii) Tổng tập các tác phẩm Phật học của Việt Nam thời cận hiện đại.
………
Chùa Giác Ngộ, ngày 15/10/2021
THÍCH NHẬT TỪ
Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam
Đồng Tổng biên tập Tam tạng Thánh điển Phật giáo Việt Nam